100% found this document useful (4 votes)
2K views

Crime and Criminal Justice Concepts and Controversies Stacy L. Mallicoat Download PDF

Stacy

Uploaded by

requizyinner
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
100% found this document useful (4 votes)
2K views

Crime and Criminal Justice Concepts and Controversies Stacy L. Mallicoat Download PDF

Stacy

Uploaded by

requizyinner
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 62

Download the full version of the textbook now at textbookfull.

com

Crime And Criminal Justice Concepts And


Controversies Stacy L. Mallicoat

https://textbookfull.com/product/crime-and-
criminal-justice-concepts-and-controversies-stacy-
l-mallicoat/

Explore and download more textbook at https://textbookfull.com


Recommended digital products (PDF, EPUB, MOBI) that
you can download immediately if you are interested.

Economic Analysis and Efficiency in Policing, Criminal


Justice and Crime Reduction: What Works? 1st Edition
Matthew Manning
https://textbookfull.com/product/economic-analysis-and-efficiency-in-
policing-criminal-justice-and-crime-reduction-what-works-1st-edition-
matthew-manning/
textbookfull.com

Terrorist Criminal Enterprises: Financing Terrorism


Through Organized Crime Kimberley L. Thachuk

https://textbookfull.com/product/terrorist-criminal-enterprises-
financing-terrorism-through-organized-crime-kimberley-l-thachuk/

textbookfull.com

Nutrition: Concepts And Controversies Frances Sienkiewicz


Sizer

https://textbookfull.com/product/nutrition-concepts-and-controversies-
frances-sienkiewicz-sizer/

textbookfull.com

Marxism, Pragmatism, and Postmetaphysics: From Finding to


Making Ulf Schulenberg

https://textbookfull.com/product/marxism-pragmatism-and-
postmetaphysics-from-finding-to-making-ulf-schulenberg/

textbookfull.com
Cottage Industry of Biocontrol Agents and Their
Applications Practical Aspects to Deal Biologically with
Pests and Stresses Facing Strategic Crops Nabil El-Wakeil
https://textbookfull.com/product/cottage-industry-of-biocontrol-
agents-and-their-applications-practical-aspects-to-deal-biologically-
with-pests-and-stresses-facing-strategic-crops-nabil-el-wakeil/
textbookfull.com

Case Files Surgery 5th Edition Eugene Toy

https://textbookfull.com/product/case-files-surgery-5th-edition-
eugene-toy/

textbookfull.com

Belonging Identity Time and Young People s Engagement in


the Middle Years of School Seth Brown

https://textbookfull.com/product/belonging-identity-time-and-young-
people-s-engagement-in-the-middle-years-of-school-seth-brown/

textbookfull.com

Proteomics for Food Authentication 1st Edition Leo M.L.


Nollet (Editor)

https://textbookfull.com/product/proteomics-for-food-
authentication-1st-edition-leo-m-l-nollet-editor/

textbookfull.com

Basic Chemistry Karen C. Timberlake

https://textbookfull.com/product/basic-chemistry-karen-c-timberlake/

textbookfull.com
Increasing Management Relevance and Competitiveness:
Proceedings of the 2nd Global Conference on Business,
Management and Entrepreneurship (GC-BME 2017 Universitas
Airlangga, Surabaya, Indonesia) 1st Edition Badri Munir
https://textbookfull.com/product/increasing-management-relevance-and-
Sukoco Et Al. (Eds.)
competitiveness-proceedings-of-the-2nd-global-conference-on-business-
management-and-entrepreneurship-gc-bme-2017-universitas-airlangga-
surabaya-indonesia-1st/
textbookfull.com
Crime and Criminal Justice

2
3
Crime and Criminal Justice
Concepts and Controversies

Stacy L. Mallicoat
California State University, Fullerton

4
FOR INFORMATION:

SAGE Publications, Inc.

2455 Teller Road

Thousand Oaks, California 91320

E-mail: order@sagepub.com

SAGE Publications Ltd.

1 Oliver’s Yard

55 City Road

London EC1Y 1SP

United Kingdom

SAGE Publications India Pvt. Ltd.

B 1/I 1 Mohan Cooperative Industrial Area

Mathura Road, New Delhi 110 044

India

SAGE Publications Asia-Pacific Pte. Ltd.

3 Church Street

#10-04 Samsung Hub

Singapore 049483

Copyright © 2017 by SAGE Publications, Inc.

All rights reserved. No part of this book may be reproduced or utilized in any form or by any means,
electronic or mechanical, including photocopying, recording, or by any information storage and retrieval
system, without permission in writing from the publisher.
Printed in the United States of America

Library of Congress Cataloging-in-Publication Data

Names: Mallicoat, Stacy L., author.

Title: Crime and criminal justice: concepts and controversies / Stacy L. Mallicoat, California State University, Fullerton.

Description: First Edition. | Thousand Oaks: SAGE Publications, Inc., 2016. | Includes bibliographical references and index.

Identifiers: LCCN 2016013529 | ISBN 9781483318738 (pbk. : alk. paper)

Subjects: LCSH: Crime. | Law enforcement. | Criminal justice, Administration of.

Classification: LCC HV6025 .M3145 2016 | DDC 364—dc23 LC record available at https://lccn.loc.gov/2016013529

This book is printed on acid-free paper.

Acquisitions Editor: Jerry Westby

5
Developmental Editor: Jessica Miller

eLearning Editor: Nicole Mangona

Editorial Assistant: Laura Kirkhuff

Production Editor: Jane Haenel

Copy Editor: Jared Leighton

Typesetter: C&M Digitals (P) Ltd.

Proofreader: Scott Oney

Indexer: Karen Wiley

Designer: Janet Kiesel

Marketing Manager: Amy Lammers

6
Brief Contents

1. Preface
2. Acknowledgments
3. About the Author
4. PART I FOUNDATIONS OF CRIMINAL JUSTICE
1. Chapter 1: Crime and Criminal Justice
2. Chapter 2: Concepts of Law and Justice
3. Chapter 3: Defining and Measuring Crime
4. Chapter 4: Explanations of Criminal Behavior
5. Chapter 5: Victims and the Criminal Justice System
6. Chapter 6: Criminal Justice Policy
5. PART II POLICING
1. Chapter 7: Policing Organizations and Practices
2. Chapter 8: Issues in Policing
6. PART III COURTS
1. Chapter 9: Courts and Crime
2. Chapter 10: Punishment and Sentencing
7. PART IV CORRECTIONS
1. Chapter 11: Prisons and Jails
2. Chapter 12: Community Corrections
8. PART V SPECIAL TOPICS IN CRIMINAL JUSTICE
1. Chapter 13: Juvenile Justice
2. Chapter 14: Emerging Issues for the 21st Century
9. Glossary
10. Endnotes
11. Index

7
Detailed Contents
Preface
Acknowledgments
About the Author
PART I: FOUNDATIONS OF CRIMINAL JUSTICE
Chapter 1: Crime and Criminal Justice
Stages of the Criminal Justice System
Policing
The Courts
Corrections
Discretion and Ethics in the Criminal Justice System
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO WORK IN
CRIMINAL JUSTICE?
The Wedding Cake Model of Justice
Models of Criminal Justice
The Crime Control Model
The Due Process Model
The Influence of the Media on the Criminal Justice System
• AROUND THE WORLD: CRIME, LAW, AND JUSTICE FROM A
GLOBAL PERSPECTIVE
The CSI Effect
Reality TV
The Media and Perception of Crime Rates
Influencing Public Policy
• SPOTLIGHT: THE STATE V. JODI ARIAS
Conclusion
Current Controversy 1.1: Is Justice Served by Our Criminal Justice System?
Current Controversy 1.2: Does Mental Illness Cause Crime?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activity
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 2: Concepts of Law and Justice
Types of Law
Civil Cases
Criminal Cases
Federal Criminal Laws

8
State Criminal Laws
Municipal Criminal Laws
Sources of Law
Constitutional Law
Statutory Law
Federal Statutory Law
State Statutory Law
Administrative Law
• SPOTLIGHT: CONCEALED WEAPONS ON COLLEGE CAMPUSES
Case Law
Criminal Law
• AROUND THE WORLD: INTERNATIONAL LAW
Components of a Criminal Act
Substantive Criminal Law
Procedural Criminal Law
Criminal Defenses
Innocence
Necessity, Duress, and Entrapment
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A DEFENSE
ATTORNEY?
Self-Defense
Intoxication
Insanity
The M’Naghten Rule
The Irresistible Impulse Test
Guilty but Mentally Ill
Conclusion
Current Controversy 2.1: Should Marijuana Be Legalized?
Current Controversy 2.2: Should Miranda Warnings Be Abolished?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 3: Defining and Measuring Crime
Defining Crime
Violent Offenses
Murder
Sexual Assault
Assault

9
Robbery
• SPOTLIGHT: THE STEUBENVILLE HIGH SCHOOL RAPE CASE
Property Offenses
Status Offenses
Victimless Crimes
White-Collar Offenses
• SPOTLIGHT: THE BOSTON MARATHON BOMBING
Crimes Against the Government
Uniform Crime Reports
Data Collected
Rates of Crime
Data on Offenders
Limitations of the UCR
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A
RESEARCH ANALYST?
National Incident-Based Reporting System
Data Collected
Limitations of NIBRS
National Crime Victimization Survey
• AROUND THE WORLD: INTERNATIONAL CRIME DATA
Data Collected
Self-Reported Offending Datasets
Data Collected
Limitations of Self-Reported Offending Datasets
Conclusion
Current Controversy 3.1: Is White-Collar Crime Harmful to Society?
Current Controversy 3.2: Is Burglary a Violent Crime?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 4: Explanations of Criminal Behavior
What Is a Theory of Crime?
Classical Theories of Crime
Cesare Beccaria
• SPOTLIGHT: THEORIES AND RESEARCH ON CRIME
Jeremy Bentham
Biological and Psychological Theories of Crime
Foundations of Biological Theories of Crime

10
Visit https://textbookfull.com
now to explore a rich
collection of eBooks, textbook
and enjoy exciting offers!
Cesare Lombroso
William Ferrero
Foundations of Psychological Theories of Crime
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A
CRIMINOLOGIST?
Sigmund Freud
Contemporary Biological and Psychological Theories of Crime
Jean Piaget
Lawrence Kohlberg
Biosocial Theories
Sociological Theories of Crime
Social Disorganization Theory
• SPOTLIGHT: FLINT, MICHIGAN, AND SOCIAL DISORGANIZATION
THEORY
Anomie and Strain Theories of Crime
General Strain Theory
Differential Association Theory
Labeling Theory
Social Learning Theory
Social Bond Theory
Control Theory
• AROUND THE WORLD: CRIMINOLOGICAL THEORY IN A GLOBAL
CONTEXT
Contemporary Theories of Crime
Life Course Theory
Feminist Criminology
Feminist Pathways
Conclusion
Current Controversy 4.1: Is There a Relationship Between Race and Class and
Criminal Behavior?
Current Controversy 4.2: Should the Criminal Justice System Treat Female Offenders
Differently?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 5: Victims and the Criminal Justice System
Victims and Crime
Theories of Victimization

11
Early Theories of Victimology
Just-World Hypothesis
Routine Activities and Lifestyle Theory
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A VICTIM
ADVOCATE?
History of Victims’ Rights
The Current State of Victims’ Rights
Victims in the Criminal Justice System
• SPOTLIGHT: POLITICS AND VICTIMS’ RIGHTS: THE VIOLENCE
AGAINST WOMEN ACT
Who Are the Victims of Crime?
Unreported Crimes: Why Do Victims Not Report to the Police?
• AROUND THE WORLD: CRIMINAL VICTIMIZATION IN A GLOBAL
CONTEXT
Conclusion
Current Controversy 5.1: Should Colleges and Universities Respond to Campus
Sexual Assault?
Current Controversy 5.2: Is Restorative Justice an Effective Tool for Victims?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 6: Criminal Justice Policy
What Is Policy?
Why Do We Need Criminal Justice Policies?
How Do Criminal Justice Policies Develop?
Planning a Policy
Adopting and Implementing a Policy
Evaluating a Policy
Who Develops Criminal Justice Policy?
Direct Democracy
The Goals of Criminal Justice Policies
Cost-Saving Measures
Politics and Criminal Justice Policy
• SPOTLIGHT: STAND-YOUR-GROUND POLICY
Presidential Politics and Criminal Justice Policies
Congress and Criminal Justice Policies
Public Perception and Criminal Justice Policies
• AROUND THE WORLD: DRUG POLICY IN THE NETHERLANDS

12
Research and Criminal Justice Policies
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A POLICY
ADVOCATE?
Conclusion
Current Controversy 6.1: Are Laws Requiring Sex Offender Registries Effective?
Current Controversy 6.2: Is Street-Level Bureaucracy a Good Thing?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
PART II: POLICING
Chapter 7: Policing Organizations and Practices
A Brief History of Policing
The Political Era
Reform Era
Community Problem-Solving Era
Types of Police Organizations
Federal Law Enforcement
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A POLICE
OFFICER?
Department of Justice
Department of Homeland Security
State Law Enforcement
Local Law Enforcement
• SPOTLIGHT: CROSS-DEPUTIZING OFFICERS
Special Law Enforcement Agencies
Women in Policing
Racial and Ethnic Diversity in Policing
The Importance of a Diverse Police Force
What Do the Police Do?
Police Roles
Strategies and Tactics of Policing
Random Versus Directed Patrols
Order Maintenance Policing
Community Policing
Problem-Oriented Policing
• AROUND THE WORLD: COMMUNITY POLICING IN ACTION
Predictive Policing
Conclusion

13
Current Controversy 7.1: Is CompStat a Good Policing Strategy?
Current Controversy 7.2: Do Mandatory Arrest Policies Help Victims of Domestic
and Intimate Partner Violence?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 8: Issues in Policing
Policing and the Law
Search and Seizure
Warrantless Searches
Automobile Searches
The Miranda Warning
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A CRIMINAL
INVESTIGATOR?
Ethical Dilemmas and Corruption
• SPOTLIGHT: DNA COLLECTION
Discretion
Duty
Honesty
Corruption
Why Does Corruption Occur?
Racial Profiling
• AROUND THE WORLD: POLICING IN THE MIDDLE EAST
Research on Racial Profiling
Strategies to Reduce Racial Profiling
Use of Force
Types of Force
• SPOTLIGHT: KELLY THOMAS AND THE FULLERTON POLICE
DEPARTMENT
Police Legitimacy
Police Occupational Stress
Conclusion
Current Controversy 8.1: Should Police Agencies Require Officers to Wear Body
Cameras?
Current Controversy 8.2: Does Police Discretion Help or Harm Our Criminal Justice
System?
Key Terms
Discussion Questions

14
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
PART III: COURTS
Chapter 9: Courts and Crime
Criminal Versus Civil Courts
Jurisdiction and the Courts System
Geographical Jurisdiction
Concurrent Jurisdiction
Subject Matter Jurisdiction
Appellate Jurisdiction
Structure of the Courts
The Federal Court System
Magistrate Courts
District Courts
Appeals Courts
Supreme Court
Women and Minorities on the Supreme Court
The State Court System
Judicial Selection
State Appellate Courts
Courtroom Participants and Their Duties
Ancillary Members
Judges
Prosecutors
Ethical Challenges for Prosecutors
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A
PROSECUTOR?
Defense Attorneys
• SPOTLIGHT: THE 50TH ANNIVERSARY OF GIDEON V.
WAINWRIGHT
Juries
Grand Juries
Trial Juries
• AROUND THE WORLD: JURIES IN A GLOBAL CONTEXT
Stages of a Criminal Court Case
Pretrial
Arraignment
Trial
Conclusion

15
Current Controversy 9.1: Should Physical Evidence Be Required in Serious Criminal
Cases?
Current Controversy 9.2: Should We Limit the Use of Plea Bargains?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 10: Punishment and Sentencing
Correctional Philosophies
Deterrence
• SPOTLIGHT: DETERRENCE AND THE DEATH PENALTY
Rehabilitation
Incapacitation
Retribution
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A DRUG
AND ALCOHOL COUNSELOR?
Restoration
Determinate Sentencing
Sentencing Guidelines
Opposition to Sentencing Guidelines
Indeterminate Sentencing
Mandatory Sentences
• AROUND THE WORLD: CRIMINAL SENTENCING IN CHINA
Opposition to Mandatory Sentences
Capital Punishment
Legal Challenges
Methods of Execution Under the 8th Amendment
Firing Squad
Hanging
Electrocution
Lethal Gas
Lethal Injection
Conclusion
Current Controversy 10.1: Do Habitual Sentencing Laws Deter Offenders?
Current Controversy 10.2: Is the Risk of Executing Innocent People Acceptably Low?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites

16
Student Study Site
PART IV: CORRECTIONS
Chapter 11: Prisons and Jails
History of Jails and Prisons
The Pennsylvania System
The New York System
The Reformatory Era
The Punishment Era
Jails
Jail Inmates
Jail Challenges
Types of Prisons
State Prisons
• AROUND THE WORLD: PRISONS IN RUSSIA
Federal Prisons
Private Prisons
Military Prisons
Prison Security Levels
Issues in Incarceration
Racial Disproportionality
Overcrowding
Prison Misconduct
Prison Gangs
Sexual Misconduct
Legal Rights of Prisoners
• SPOTLIGHT: THE INCARCERATION OF THE MENTALLY ILL
Correctional Officers
Conclusion
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A
CORRECTIONAL OFFICER?
Current Controversy 11.1: Should We Use Supermax Prisons to Control Offenders?
Current Controversy 11.2: Is Segregating Prison Populations a Good Policy?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 12: Community Corrections
Pretrial Release
Bail

17
Release on Own Recognizance
Pretrial Release Programs
Diversion
Juvenile Programs
Specialized Courts
Probation
A Brief History of Probation
Probation in the 21st Century
• SPOTLIGHT: RECIDIVISM
Types of Probation
Duties of the Probation Officer
The Presentence Investigation Report
Probation Revocation
Intermediate Sanctions
• AROUND THE WORLD: PROBATION IN ITALY
House Arrest and Electronic Monitoring
Day-Reporting Centers and Work/Study Release Programs
Halfway Houses
Parole
A Brief History of Parole
Parole in the 21st Century
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE A
PROBATION OR A PAROLE OFFICER?
Role of Parole Officers
Issues in Reentry
Employment Challenges
Disenfranchisement
Drug Addiction
Access to Health Care
Access to Resources
Conclusion
Current Controversy 12.1: Should We Use Risk/Needs Assessments to Identify
Offender Needs?
Current Controversy 12.2: Is Parole an Effective Correctional Strategy?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
PART V: SPECIAL TOPICS IN CRIMINAL JUSTICE

18
Chapter 13: Juvenile Justice
History of the Juvenile Justice System
Structure of the Juvenile Court
Delinquency Cases
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO WORK IN
JUVENILE JUSTICE?
Dependency Cases
Juvenile Justice Process
Intake
Processing
Adjudication
• AROUND THE WORLD: JUVENILE JUSTICE IN JAPAN
Demographics of Juvenile Offenders
Issues in Juvenile Justice
Juvenile Waiver
Legislative Waiver
Prosecutorial Waiver
Judicial Waiver
Juvenile Sentencing
Juvenile Confinement
• SPOTLIGHT: THE D.C. SNIPERS
Conclusion
Current Controversy 13.1: Have Zero-Tolerance Policies Made Schools Safer?
Current Controversy 13.2: Should the Juvenile Court Be Abolished?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activities
Suggested Websites
Student Study Site
Chapter 14: Emerging Issues for the 21st Century
Terrorism
Types of Terrorism
Prevalence of Terrorism
• SPOTLIGHT: CYBERTERRORISM
Homeland Security
Responses to Terrorism Before 9/11
• AROUND THE WORLD: TERRORISM IN INDONESIA
Responses to Terrorism After 9/11
The USA PATRIOT Act
Drones and the Law

19
Drone Concerns
Border Control
Immigration
• CAREERS IN CRIMINAL JUSTICE: SO YOU WANT TO BE AN
INTERPRETER?
Transnational Crime
Human Trafficking
Organized Crime
Drug and Arms Trafficking
Conclusion
Current Controversy 14.1: Should Enemy Combatants Be Denied Due Process
Rights?
Current Controversy 14.2: Does Immigration Impact Crime?
Key Terms
Discussion Questions
Learning Activity
Suggested Websites
Student Study Site
Glossary
Endnotes
Index

20
Visit https://textbookfull.com
now to explore a rich
collection of eBooks, textbook
and enjoy exciting offers!
21
Preface

This text is a unique approach to studying the concepts and controversies of the criminal justice system. Like
many introductory texts, this book covers the major structures, agencies, and functions of the criminal justice
system. In each chapter, you will learn about the different features and functions of our criminal justice
system. You’ll also learn about examples of high-profile cases and how the criminal justice system has
responded to these crimes. The book also provides an in-depth look at the role of victims and policy in our
criminal justice system, two topics that are often either absent or covered in a limited fashion in most texts. In
addition, this book provides a unique look at some of the emerging issues in criminal justice for the 21st
century, such as homeland security, transnational crime, and the use of drones. Finally, you’ll learn about some
of the cutting-edge issues and debates that face the criminal justice system.

22
Organization of the Book
This book is divided into 14 chapters, with each chapter dealing with a different subject related to the
criminal justice system. Each chapter begins with an issue or topic about the themes that are discussed in the
chapter. Each chapter summarizes some of the basic terms and concepts related to the subject area.

Each chapter also provides the following features:

Spotlights.

Each chapter presents either case studies or special topic discussions on the issues presented in the chapter.
These spotlights provide you with the opportunity to learn about an issue in depth or to investigate a real-
world event in light of the terms and concepts presented in the text.

Around the World.

Each chapter presents an international example of how criminal justice systems function around the world.

Careers in Criminal Justice.

Each chapter provides an example of a criminal justice career that you may choose to pursue.

Current Controversies.

Within each chapter, you’ll be presented with two current controversies that the criminal justice system faces.
Within each of these debates, you’ll be presented with the pros and cons of each topic, followed by critical
thinking questions to help you think more deeply about these key issues.

23
Chapter Contents
Chapter 1: Crime and Criminal Justice provides an introduction to the issues of crime and justice. In this
chapter, you will learn about the criminal justice system and the different models that help describe its
functions. You’ll also learn about the role of the media and how information about crime is shared with the
public. The chapterconcludes with two Current Controversy debates. The first, by Kareem L. Jordan,
questions whether justice is served by our criminal justice system. The second, by Robert Schug, asks whether
mental illness causes crime.

Chapter 2: Concepts of Law and Justice investigates the concepts of law and justice within our criminal justice
system. In this chapter, you will learn about the development of law and how it relates to the criminal justice
system. The chapter begins with a discussion on the different sources of law in the United States. The chapter
then focuses on the different types of law and their relationship to the criminal justice system. You’ll also learn
about the different legal defenses that are used in the criminal courts to explain or justify criminal behaviors.
The chapter concludes with two Current Controversy debates. The first, by Clayon Mosher and Scott Akins,
looks at the debate over legalizing marijuana. The second, by Craig Hemmens, questions whether the
Miranda warning should be abolished.

Chapter 3: Defining and Measuring Crime looks at the types of crime that our criminal justice system
manages. This chapter begins with a review of the different types of crime and how we classify these offenses.
The chapter then turns to a discussion of how crime is measured in society. You’ll learn about the different
official sources of crime data, such as the Uniform Crime Reports, the National Incident-Based Reporting
System, and the National Crime Victimization Survey, as well as self-reported studies of crime. You’ll also
learn about international databases of crime that can be used to understand the presence of crime around the
world. The chapter concludes with two Current Controversy debates. The first, by Henry N. Pontell, Gilbert
Geis, Adam Ghazi-Tehrani, and Bryan Burton, looks at whether white-collar crime is considered harmful to
society. The second, by Phillip Kopp, asks whether burglary should be considered a violent crime.

Chapter 4: Explanations of Criminal Behavior investigates the different theoretical explanations for criminal
behavior. This chapter begins with a discussion about the classical theories of crime. The chapter then looks at
biological and psychological explanations of crime, in which theorists historically looked at factors such as
biology and genetics to help understand criminal behavior. This chapter also looks at how external social
factors, such as poverty, family, and peers, can help to explain crime. The chapter then moves to a review of
some of the contemporary theories of crime, such as life course theory and feminist criminology. The chapter
concludes with two Current Controversy debates: The first, by Kenethia McIntosh-Fuller, questions whether
race and class can impact criminal behavior, and the second, by Jill L. Rosenbaum, investigates whether
female offenders should be treated differently by the criminal justice system.

Chapter 5: Victims and the Criminal Justice System highlights the issues that victims of crime face in dealing
with the criminal justice system. This chapter looks at the role of victims in the criminal justice system. The
chapter begins with a discussion of the history of the victims’ rights movement. The chapter then turns to a

24
review of the theories that help to explain criminal victimization. This follows with a discussion of the types of
victims, as well as the extent of victimization, both within the United States and worldwide. The chapter
concludes with two Current Controversy debates: The first, by Amy I. Cass, explores whether universities are
best suited to respond to rape and sexual assault among college students, while the second, by Kimberly J.
Cook, investigates how a restorative justice model might help in the healing process for victims.

Chapter 6: Criminal Justice Policy focuses on how policy can shape and is shaped by the criminal justice
system. The chapter begins with a discussion on the need and function of criminal justice policies. The
chapter then looks at how policies are developed and the role of politics in this process. The chapter concludes
with two Current Controversy debates related to criminal justice policies. The first, by David Bierie and Sarah
Craun, looks at whether sex offender registries are an effective tool for keeping the public safe. The second, by
Shelly Arsneault, questions whether street-level bureaucracy is a good practice in criminal justice.

Chapter 7: Policing Organizations and Practices presents the different types of police organizations and
practices. This chapter begins with a look at the historical roots of policing. The chapter presents the different
types of police organizations. The chapter then turns to a review of the various styles of policing, such as order
maintenance, community policing, and problem-oriented policing. The chapter concludes with two Current
Controversy debates: The first, by Christine Gardiner, investigates whether intelligence-led policing can
reduce crime while the second, by Alesha Durfee, asks whether mandatory arrest policies help victims of
domestic violence.

Chapter 8: Issues in Policing highlights some of the issues that the police face both as individual officers and
as an organization at large. The chapter begins with a discussion of the legal issues in policing and the rules
that impact how police officers do their job. The chapter turns to a discussion of ethical challenges,
corruption, racial profiling, and the use of force and how these issues can have an effect on the public’s
perception of the police. The chapter then looks at the nature of police legitimacy and how these types of
issues can serve as a threat. The chapter concludes with two Current Controversy debates: The first, by Bill
Sousa, investigates how body cameras should be utilized in the line of duty while the second, by Lorenzo M.
Boyd, asks whether police discretion is helpful or harmful to our criminal justice system.

Chapter 9: Courts and Crime discusses the role of courts in our criminal justice system. In this chapter, you
will learn about the structure of the American courts system and its relationship to the criminal justice system.
The chapter begins with a discussion about how courts are organized. The chapter then looks at the different
participants in the courtroom and their roles. After that, the chapter moves to a discussion of the stages of a
criminal court case. The chapter concludes with two Current Controversy debates related to the criminal
courts system. The first, by Julius (Jay) Wachtel, asks whether physical evidence should be required in serious
criminal cases. The second, by G. Max Dery, asks whether we should limit the use of plea bargains in criminal
cases.

Chapter 10: Punishment and Sentencing introduces you to the different types of sentencing practices that are
used in the criminal justice system. The chapter begins with a discussion about the various philosophies that
guide sentencing practices. The chapter then looks at the different types of sentences. The chapter concludes

25
Random documents with unrelated
content Scribd suggests to you:
pag. 649, dice soltanto: Herlembardus tam dierum castra propinquorum
archiepiscopi obsedit, donec corpus venerabilis Arialdi ei reddiderunt.
Quod Mediolani delatum in ecclesia Sancti Celsi summo cum honore
humatum est.

401.
Arnolfo, III, 21 (Pertz, 23). Ad quod sedandum litigium contigit tunc
temporis Maginardum episcopum Silvae candidae et Minutum
cardinalem presbyterum Romanos legatos venisse Mediolanum... deinde
inter clerum judicantes et populum eleganti scripto constituunt quid fieri
debeat in posterum. Si comprende perchè Arnolfo lodi questo scritto,
che prescriveva: neminem predictorum graduum clericum ex suxpicioni
damnari .... nullum clericorum pro cujusquam peccati culpa in judicio
laicorum amodo esse .... illud beneficium quod cuiquam clericorum
aufertur, nullus laicus in suum usum accipiat .... incendia,
depraedationes, sanguinum effusiones, multasque injustas violentias
omnimodo prohibemus ne faciant. Mansi, XIX, 347-48.

402.
Arnolfo, III, 21 (Pertz, 23): Arlembardus .... caute subintulit juramento
causam futuri eligendi pastoris post discessum praesentis ....
Archiepiscopus cum tot nequiret imminentes tollerare pressuras, aevo
jam maturus et diuturno languore membris omnibus dissulutus
arbitratus est fore conveniens ut quod ille faciendum praeviderat, ipse
quoque destruendo praeveniret.

403.
Boniz., pag. 652: animumque regis utpote adolescentis facillime venatus
est. Nam et Pataream promittebat se destructurum et Erlembardum
vivum capturum.

404.
Nelle lettere di Gregorio VII più volte è fatta menzione di Goffredo. Così
nella lettera undecima del primo libro indirizzata alle contesse Beatrice e
Matilde il 24 giugno 1073 (Jaffé, II, 21): Longobardorum episcopi ....
Gotefredum symoniacum, et ob hoc excommunicatum atque damnatum
sub specie benedictionis maledixerint et sub umbra ordinationis
execratum hereticum constituerint. Cfr. I, 15, 1 luglio 1073 ad
Longobardos. Ivi, pag. 26: Gotefredus vivente Guidone dicto
Archiepiscopo mediolanensi eandem ecclesiam .... quasi vilem ancillam
praesumpsit emere. Certo tra i due prelati erano corsi patti, tanto che
secondo Arnolfo (I, 22) Guido riprese il suo ufficio e fece lega con
Erlembardo col pretesto che Gotefredo non avea mantenute le sue
promesse.

405.
Sull'elezione di Attone vedi Landolfo, III, 25. Bonizone, (pag. 653) lo
chiama Ottonem, ejusdem ecclesiae clericum, nobilem quidem genere
sed nobiliorem moribus.

406.
Boniz., loc. cit. Il Papa dichiarò nullo il giuramento.

407. Arnolfo, IV, 6 (Pertz, 27): Crisma sacrum, quod unus illorum dominicae
coenae misterio metropolitanae direxit ecclesiae, sicut mos est deficiente
pontifice, profusum humi coram omni populo calcibus proculcavit, suum
producens in medium, a quo confectum vel unde venerit incognitum. IV,
9 (Pertz, 28): Liutprandus quidem presbyter nuncupatus .... jussu ac
virtute illius ordinariorum usurpavit officium, venientes inconsulte
baptizans.

408.
Il Paech cita una lettera del vescovo di Verdun a Gregorio VII (Martène,
Thes., I, 214), ove è riferita la voce che gli atti di Erlembardo non
fossero senza l'approvazione del Pontefice: Vestro illo praecepto vel
motu vel assensu, in partibus Italiae veneranda misteria .... non effusa,
sed et projecta et pedibus conculcata.

409.
Boniz., pag. 663: Eodem quoque tempore Mediolanensis civitas toto
incendio concrematur .... omnes sive amici sive inimici quasi una voce
clamabant, hoc esse peccatum Paterinorum. Post pascha vero, de
repente congregato exercitu et multitudine conjuratorum Herlembardum
nihil male suspicantem invadunt eumque bellare temptantem in media
platea interficiunt.

410.
Intorno a Tedaldo vedi le lettere di Gregorio VII, III, 8-9, (Jaffé, 214-
218). Nel Concilio del 1078 fu sospeso dall'ufficio e vescovile e
sacerdotale insieme a Guiberto di Ravenna (Jaffé, p. 305). Scomunicato
di nuovo nel Concilio del 1079 (Jaffé, pag. 355) ed in quello del 1080.
Ciò non pertanto resse la Chiesa di Milano per nove anni, tre mesi e
ventun giorno, e morì il 25 maggio 1086. Vedi il catalogo dei vescovi
milanesi, in Pertz, Script., VIII, 104.
411.
Giesebrecht, Geschichte, III, i, pag. 186, cfr. 132-33.

412.
Vedi il cosidetto Dictatus Papae (Mansi, Concilia, XX, 168-69), ove in
brevi sentenze Gregorio VII compendia i diritti e le dignità del Pontefice:
Quod legatus ejus omnibus episcopis praesit in concilio etiam inferioris
gradus et adversus eos sententiam depositionis possit dare. — Quod
solus possit uti imperialibus insigniis. — Quod solius papae pedes omnes
principes deosculentur. — Quod illius solius nomen in ecclesis recitetur.
— Quod unicum est nomen in mundo. — Quod illi liceat imperatores
deponere.

413.
Per questa ragione nei concilii posteriori si crede necessario di ribadire le
antiche condanne e così ad esempio nel Concilio di Reims, nel 1119,
Callisto II conferma le sentenze dei suoi predecessori contro i simoniaci
(can. I); contro le investure laicali (can. II); contro i concubinarii (can.
V): Presbyteris et diaconibus, concubinarum et uxorum contumaciam
prorsus interdicimus (Mansi, XX, 236). Il Concilio lateranense del 1123 fa
altrettanto (can. I): ordinari quemquam per pecuniam vel promoveri ....
prohibemus. Can. III: Presbytheris, diaconibus vel subdianiconibus
concubinarum et uxorum contubernia penitus interdicimus (Mansi, XX,
282). Innocenzo II, nel Concilio di Clairmont del 1130 sancisce (can. I):
Si quis simoniace ordinatus fuerit .... honore male adquisito careat, et
nota infamiae percellatur. Can. IV: qui a subdiaconatu et supra uxores
duxerint aut concubinas habuerint officio atque beneficio ecclesiastico
careant (Mansi, XXI, 438). Nel Concilio lateranense del 1139, infine fu
necessario decretare di nuovo: Si quis simoniace ordinatus fuerit, ab
officio omnino cadat quod illecite usurpavit. VI: Qui .... uxores duxerint
aut concubinas habuerint, officio atque beneficio ecclesiastico careant.
II: nullus missas eorum audiant quos uxores vel concubinas habere
cognoverint. (Mansi, XXI, 527).

414.
Giesebrecht, Arnold von Brescia (Sitzungsberichte der k. Ak. der Wiss. zu
München, 1873, 1, pag. 139 e segg.). Il Giesebrecht ben rileva
l'importanza che ha per la vita d'Arnaldo l'Historia Pontificalis, pubblicata
dall'Arndt nei Monum. Germ. Hist. del Pertz, XX, 515 e segg. L'illustre
storico attribuisce questa cronaca a Giovanni di Salisbury. Della
monografia del Giesebrecht fu pubblicata per cura dell'Odorici, anche lui
biografo di Arnaldo, una traduzione italiana (Brescia, tip. Appollonio,
1876). Un'altra fonte importante fu scoperta dall'infaticabile prof. Monaci
nella Vaticana. È un poema del secolo xii che tratta dei Gesta per
imperatorem Fridericum Barbam Rubeam in partibus Lombardiae et
Italie. Il valore di questa nuova fonte fu riconosciuto dal Giesebrecht
(Sopra il poema recentemente scoperto intorno all'imperatore Federico
I. Lettera al prof. E. Monaci. Roma, 1879). Di questo poema il Monaci
pubblicò un frammento. (Il Barbarossa e Arnaldo da Brescia secondo un
antico poema inedito esistente nella Vaticana. Roma, 1878). Vedi anche
Arnaldo da Brescia e la rivoluzione romana del secolo XII, studio di
Giovanni De Castro, Livorno, 1875, con una compiuta bibliografia
sull'argomento. Bonghi, Arnaldo da Brescia, nell'Antologia del 15 agosto
1882.

415.
De Castro, op. cit., pag. 253 e segg.

416.
Hist. pontif., cap. 21, in Pertz, XX, 537. Erat hic dignitate sacerdos,
habitu canonicus regularis, et qui carnem suam indumentorum
asperitate et inedia macerabat. Il Bonghi, pag. 603, interpetra che si sia
fatto monaco agostiniano, diventando più tardi abate dell'ordine.

417. Poema, v. 153. Vir nimis austerus dureque per omnia vite. Anche San
Bernardo conferma questo tratto; ma, come sempre accade in lui,
l'elogio finisce in iraconda ingiuria. Homo est neque manducans neque
bibens, solo diabolo esuriens et sitiens sanguinem animarum; utinam
tam sanctae esset doctrinae quam districtae est vitae. (Ep. 195).

418.
Poema, v. 172. Namque Sacerdotes reprobos Simonisque sequaces ....
Omnes censebat. Hist. pontif., loc. cit. Et contemptus mundi vehemens
praedicator.

419.
Dum episcopus Romam profectus aliquantulum moraretur, sic interim
civium flexit animos, ut episcopum vix voluerint admittere. (Hist. pont.,
loc. cit.).

420.
È falso che il Concilio lateranense abbia condannato Arnaldo come
eretico. Nè nel canone xxiii, nè nel xxiv è nominato Arnaldo, nè S.
Bernardo sa nulla di questa condanna conciliare, la quale gli avrebbe
porti nuovi e più vigorosi argomenti alle sue accuse. Vedi De Castro,
Arnaldo da Brescia, Livorno, 1875, pag. 261, 262.

421.
Hist. pont., loc. cit. Ob quam causam a domno Innocentio papa
depositus et extrusus ab Italia, descendit in Franciam, et adhesit Petro
Abelardo partesque ejus cum domno Jacinto, qui nunc cardinalis est,
adversus abatem Clarevallensem studiosius fovit.

422.
Ott., II, 31: Ne perniciosum dogma ad plures serperet, imponendum
viro silentium decernit. I dubbi intorno a questa testimonianza sono del
Giesebrecht.

423.
Ott., II, 20. Petrum Abailardum olim praeceptorem habuerat. Di questa
notizia non dubitano nè il Giesebrecht (pag. 13) nè il De Castro (pag.
151).

424.
Vedi il passo dell'Historia pontificalis riferito più sopra confermato da S.
Bernardo, ep. 156. Execratus quippe a Petro Apostolo, adhaeserat Petro
Abaelardo, cuius omnes errores, ab Ecclesia jam deprehensos atque
damnatos, cum illo defendere acriter et pertinaciter conabatur. Ep. 189:
Squama squamae conjungitur, nec spiraculum incedit per eos.

425.
Postquam Petrus Cluniacum profectus est, Parisiis manens in monte S.
Genovefe, divinas litteras scolaribus exponebat apud S. Hilarium ....
Episcopis non parcebat ob avaritiam et turpe questum, et plerumque
propter maculam vitae et quia Ecclesiam Dei in sanguinibus edificare
nituntur. (Hist. pont., loc. cit.).

426.
Poema, v. 155. Facundus et audax confidensque sui, vir multe
litterature. S. Bernardo, Ep. 196, cujus conversatio mel et doctrina
venenum.

427. Ecco il testo del rescritto: Per presentia scripta fraternitati vestrae
mandamus, quatenus P. Abailardum et Arnaldum de Brixia, perversi
dogmatis fabricatores et catholicae fidei impugnatores, in religionis locos
ubi melius vobis visum, faciatis includere.
428.
Abbatem .... arguebat tamquam vane glorie sectatorem et qui omnibus
invideret, qui alicuius nominis erat in litteris aut religione, si non essent
de scola sua. Obtinuit ergo abbas, ut eum christianissimus rex ejiceret
de regno Francorum. (Hist. pont., loc. cit.).

429.
Al Vescovo di Costanza è indirizzata la lettera 195 che citammo più
sopra. Nec mirum si non horam praevidere aut nocturnum furis
imgressum observare quivistis. Mirum autem, si deprehensum non
agnoscitis, non tenetis, non prohibetis esportare spolia vestra. Della
dimora in Zurigo non ci dice nulla l'Historia pontificalis, ed in questo
punto sembra meglio informato Ottone (II, 21): ibique in oppido
Alemanniae Turego officium doctoris assumens, perniciosum dogma
aliquot diebus seminavit. La qual testimonianza concorda colla lettera
surriferita al vescovo di Costanza nella cui diocesi era compresa Zurigo.
(Giesebrecht, op. cit., p. 135).

430.
S. Bern., l. c. Melius auferre malum ex vobis. Quamquam amicus sponsi
ligare potius, quam fugare curabit, ne jam discurreret.

431.
S. Bernardo, lettera 195. Hoc enim et dominus Papa fieri scribendo
mandavit... sed non fuit qui faceret bonum.

432.
Il Giesebrecht (p. 135) dalle parole Francia repulit, Germania abominatur
argomenta a ragione che tanto Arnaldo quanto il legato si trovassero
entrambi in Germania. Questo legato non è dunque Guido di Castello,
che fu poi Celestino II (sett. 1143, feb. 1144), ma un altro Guido, legato
per Boemia e Moravia nell'agosto 1142.

433.
A questo cardinal legato è indirizzata la lettera 196 di San Bernardo. Si
accessit favor vester, erit funiculus triplex, qui difficile rumpitur...
Securus annuntiabit et facile persuadebit quae volet domesticus et
contubernalis legati apostolicae sedis... Favere huic domino papae
contradicere est, etiam et Domino Deo.

434.
Exinde post mortem domni Innocentii reversus est in Italiam, et
promissa satisfatione et obediencia Romane ecclesie a domno Eugenio
receptus est apud Viterbum. (Hist. pont., loc. cit.). L'Historia non ci dice
le ragioni di questa conciliazione; ma è lecito parmi argomentarle per
congetture come ho fatto nel testo.

435.
S. Bernardo, udita la nuova dell'elezione di Eugenio III, suo discepolo,
scrisse ai cardinali la famosa lettera 237, ove non nasconde i suoi timori.
Parcat vobis Deus, quid fecistis? Nisi Dominus supponat manum suam,
heu necesse est obruatur et opprimatur onere et nimio. Ma dacchè la
cosa è fatta, et sicut multi dicunt, [par che ne dubiti] a Deo factum est,
ei per primo s'inchina al nuovo eletto. E nella lettera 238 che gli dirige lo
chiama dominum meum, nè ardisce dargli il nome di figlio, quia filius in
patrem, pater mutatus est in filium. Ma neanche a lui tace le sue
trepidazioni. Ego etsi nomen patris deposui sed non timorem sed non
anxietatem... Altiorem quippe locum sortitus es sed non tutiorem. E per
confortarlo dei suoi consigli nella scabrosa via gli manda l'aureo
opuscolo De Consideratione, ove candidamente gli dice: Non enim si
bene te novi, quia pater pauperum factus, ideo non pauper spiritu es.
Monebo te proinde non ut magister sed ut mater.

436.
Anche il Bonghi, p. 617: «Ma come si può spiegare? Arnaldo non poteva
ritornare in Italia senza licenza del Papa, e questa licenza non era
possibile conseguirla senza promettere di rinsavire. Ed Arnaldo promise.
Era già da cinque anni lontano dalla patria sua, se ne struggeva. E forse
in terra straniera non sentiva la sua parola efficace; non avea amici,
conforti, speranze. L'animo che non piegò avanti alla morte, non resse
ad un esilio, per necessità ozioso. O forse la spiegazione è un'altra».
Quest'altra spiegazione ho cercato di dare quassù forse con troppo
lungo discorso.

437. De Consid., II, 6, p. 419. Nam quid aliud dimisit sanctus Apostolus....
cum ipse dicat: Argentum et aurum non est mihi?.... Esto, ut alia
quacum ratione haec tibi vindices, sed non apostolico jure. Nec enim tibi
ille dare, quod non habuit, potuit. Quod habuit hoc dedit, sollicitudinem
super Ecclesia.

438.
De Consid., I, 6. Non monstrabunt ubi aliquando quispiam apostolorum
judex sederit hominum, aut divisor terminorum, aut distributor terrarum.

439.
De Cons., II, 6. Factum superiorem dissimulare nequimus sed enim ad
quid, omnimodo est attendendum. Non enim ad dominandum opinor....
Disce sarculo tibi opud esse non sceptro, ut opus facias prophetae. E più
appresso: Numquid dominationem? Audi ipsum.... Reges gentium
dominantur eorum (Luc. 22, 55)... planum est, Apostolis interdicitur
dominatus.... si utrumque simul habere voles perdes utrumque.

440.
IV, 3. Petrus hic est, qui nescitur processisse aliquando vel gemmis
ornatus, vel sericis; non tectus auro, non vectus equo albo, nec stipatus
milite, nec circumstrepentibus septus militibus.

441.
Ivi. Etsi purpuratus etsi deauratus incedens, non est tamen quod
horreas operam curamve pastoralem, Pastoris heres.

442.
De Cons., I, 6. Habent haec infima et terrena, judices suos, reges et
principes terrae. Quid fines alienos invaditis? Quid falcem vestram in
alienam messem extenditis?

443.
De Consid., I, 6. Itane imminutor est dignitatis servus si non vult esse
major domino suo? ... Quis me constituit judicem? ait ille dominus et
magister (Luc., 12, 14), et erit iniuria servo discipuloque nisi judicet
universos? .... Ergo in criminibus, non in possessionibus potestas vestra.

444.
Epist. 256 ad Eugenio III dopo l'insuccesso della Crociata. Exserendas
est uterque gladius... Petri uterque est. De Consid., IV, 3. Uterque ergo
Ecclesiae et spiritalis scilicet gladius et materialis. Sul quale passo si
fonda il Giesebrecht per dimostrare che S. Bernardo è più gregoriano di
quel che si creda. Parmi che l'egregio storico non abbia tenuto nel
debito conto le restrizioni delle quali parleremo nella nota seguente.

445.
Epist. 256. Uterque Petri est, alter nutu, alter sua manu evaginandus.
Questa stessa restrizione è ripetuta colle stesse parole nel De
Consideratione, IV, 3. Sed is quidem pro Ecclesia, ille vero ab Ecclesia
exserendus: ille Sacerdotis, is militis manu, sed sane ad nutum
sacerdotis et jussum imperatoris.

446.
Gregorovius, Storia di Roma, lib. 8.

447. Jam palam cardinalibus detrahebant, dicens conventum eorum ex causa


superbie et avaricie, ypocrisis et multimode turpitudinis non esse
ecclesiam Dei, sed domum negociationis et speluncam latronum, qui
scribarum et phariseorum vices exercent in populo christiano. Ipsum
papam non esse, quod profitetur, apostolicum virum et animarum
pastorem, sed virum sanguineum, qui incendiis et homicidiis praestat
auctoritatem, tortorem ecclesiarum, innocentie concussorem, qui nihil
aliud facit in mundo quam carnem pascere et suos replere loculos et
exaurire alienos. (Hist. pont., l. c.). Poema, v. 179:

Pontifices rebus magnos intricare caducis


Et pro terrenis celestia spernere, causas
Nocte, die, precio sumpto trutinare forenses.

v. 186:

Heu mala romana presertim sede vigere.

448.
Dicebat quod sic apostolicus est et non apostolicam doctrinam imitatur
aut vitam, et ideo ei obedentiam aut reverentiam non deberi. Preterea
non esse homines admittendos, qui sedem imperii, fontem libertatis
romanae, mundi dominam, volebant subjicere servituti. (Hist. pont., l.
c.). Il poema, v. 175, aggiunge:

Nec debere illis populum delicta fateri


Sed magis alterutrum nec eorum sumere sacra.

Che non si debba nè confessarsi con sacerdoti malvagi, nè ascoltarne le


messe era una massima dei Patarini adottata nei Concilii.

449.
Hist. pont., p. 537. Sed pacem tum multa prepediebant, tum maxime
quod ejicere nolebant Ernaldum Brixiensem qui honori urbis et
reipublicae Romanorum se dicebatur obligasse prestito juramento. Et ei
populus Romanus vicissim auxilium centra omnes homines et nominatim
contra domnum papam.

450.
Vedi su questi particolari il Giesebrecht, trad. it., p. 33, nota 2.

451.
Secondo il poema Arnaldo imprigionato e condotto al supplizio non volle
ricredersi della dottrina sua, che ei riteneva giusta e degna di sacrificarle
la vita. Tanta fermezza riscosse l'ammirazione dei presenti, ed anche di
Federigo, che ebbe una tarda compassione per la sua vittima. Codesti
versi mi permetto di riferirli tutti, chè contengono particolari interessanti
sugli ultimi momenti di Arnaldo, v. 219 e segg.:

Hic igitur regi delatus nunc Friderico,


Judice prefecto romano, vincitur illum.
Namque jubet rector causam discernere notam,
Dampnaturque suo doctor pro dogmate doctus.
Set cum supplicium sibi cerneret ipse parari
Et laqueo collum fato properante ligari,
Quesitus pravum si dogma relinquere vellet
Atque suas culpas sapientum more fateri,
Intrepidus fidensque sui, mirabile dictu
Respondit proprium sibi dogma salubre videri
Nec dubitare necem propter sua dicta subire,
In quibus absurdum nil esset nilque nocivum.
Orandique moram petiit pro tempore parvum,
Nam Christo culpas dicit se velle fateri.
Tunc genibus flexis, oculis manibusque levatis
Ad celum, gemuit suspirans pectore ab imo
Et sine voce deum celestem mente rogavit,
Ipsi commendans animam; paulumque moratus
Tradit ad interitum corpus tolerare paratus
Constanter, penam lacrimas fudere videntes,
Lictores eciam moti pietate parumper;
Tandem suspensus laqueo retinente pependit.
Set doluisse datur super hoc rex sero misertus.

452.
Ottone, loc. cit.

453.
Un capitolo del Concilio di Guastalla tenuto nel 1106 sotto Pasquale II
incomincia così (Mansi, XX, 1209): Per multos jam annos regni
Theutonici latitudo ab apostolicae sedis unitate divisa est. In quo
nimirum schismate tantum periculum factum est, ut, quod cum dolore
dicimus, vix pauci sacerdotes ant clerici catholici in tanta terrarum
latitudine reperiantur.

454.
Ott. Frising., II, 20, in Pertz, M. G. Script., XX, 403: Dicebat enim nec
Clericos proprietatem, nec Episcopos regalia, nec monachos
possessiones habentes, aliqua ratione salvari possent. Cuncta haec
Principis esse, ab ejusque beneficentia in usum tantum Laicorum cadere
oportere.

455.
V. Giesebrecht, op. cit., III, 2, p. 809-10. Sia dovuto il pensiero di
Pasquale II ad una geniale anticipazione di nuovi tempi, oppure, come
pretende il Giesebrecht, alle necessità del momento che non gli
permettevano di levarsi in altro modo d'impaccio, certo è che era bene
immaturo un così ardito disegno.

456.
Paschalis Papae II Epist. (Mansi, XXII, 1007). Ad Henricum V Imperat.
Divinae legis institutionibus sancitum est et sacris canonibus
interdictum, ne sacerdotes curis saecularibus occupantur.... in vestri
autem regni partibus, episcopi vel abbates adeo curis saecularibus
occupantur, ut comitatum assidue frequentare et militiam exercere
cogantur: quae nimirum aut vix aut nullo modo sine rapinis, sacrilegiis,
incendiis, aut homicidiis exhibetur. Interdicimus etiam et sub
anathematis districtione prohibemus, ne qui episcoporum seu abbatum
praesentium vel futurorum eadem regalia invadant.

457. Nel rescritto d'Innocenzo II (Mansi, XXI, 565), Arnaldo ed Abelardo sono
chiamati perversi dogmatis fabricatores, et catholicae fidei
impugnatores. Il breve di Eugenio (Baronio, Annales, ad an. 1148) ha:
Arnoldum tanquam schismaticum modis omnibus devitetis. Ma nella
lettera a Guibaldo lo stesso Eugenio usa la frase, Arnoldo haeretico
(Martène, Ampl., coll. II, 553; Jaffé, I, 537).

458.
Anche nel breve di Eugenio III è rilevato in preferenza questo punto: et
cardinalibus atque archipresbyteris suis obedientiam et reverentiam
promittere et exhibere debitam contradicant, vedi pure Gerhohus
Reicherspergensis, De investigatione Antichristi: Praesules eorum non
episcopi, quemadmodum quidam nostro tempore, Arnaldus nomine,
dogmatizare ausus est plebes a talium episcoporum obedientia
dehortatus. La testimonianza di Geroo è molto importante, perchè
nessun odio di parte gli fa velo alla mente. Anche egli al pari di Arnaldo
deplorava la mistione dei due poteri. Cfr. ad esempio questo passo tolto
dall'opuscolo De corrupto Statu Ecclesiae in Gallandi, Bibl., XIV, 557.
Audiant haec episcopi, qui ultro et contra justitiam plerumque bella
movent .... Officiumque militis et sacerdotis in una persona confundunt
comitis et pontificis dignitatem simul administrant .... esurimus et
sitimus hanc justitiam, ut judicio et negotia spiritalia per spiritales,
saecularia per saeculares ita peragantur, ne termini a patribus constituti
negligantur. Inoltre della fine tragica di Arnaldo, e dell'odio della Curia
Romana portava un severo giudizio; nè par che credesse alle voci ad
arte diffuse in quel tempo, secondo le quali il Prefetto di Roma avrebbe
ordinata l'esecuzione ad insaputa del Papa: Quem ego vellem pro tali
doctrina sua, quamvis prava, vel exilio vel carcere aut alia poena præter
mortem punitum esse, vel saltem taliter occisum, ut Romana ecclesia
seu Curia ejus necis quaestione careret. Un uomo così schietto merita
tutta la nostra fiducia, e se egli attribuisce ad Arnaldo una dottrina poco
ortodossa, non abbiamo alcun dritto di revocare in dubbio la sua
autorità.

459.
Martène, Amp., coll. II, 554; Jaffé, I, 539, 43.

460.
II. Pet. 2, 1; 3, 14 e 17.

461.
Riscontrate il seguente passo del Moneta, pag. 433: Quod autem non
possint ministrare sacramenta volunt probare haeretici qui Cathari
dicuntur, et etiam Pauperes Lombardi his modis, per illud Matth. V, v. 13
vos estis sal terrae .... postquam Praelatus evanuit non potest condire
alium .... et ita sacramentorum etiam ministratio facta ab ipso inefficax
est. Istud credunt omnes Cathari et Pauperes Lombardi.

462.
Anche i Catari e più tardi i Valdesi si varranno di questa citazione.
Moneta, pag. 391. Objcit haereticus malo Praelato illud Jacobi (2, v. 18
ecc.).

463.
Basteranno poche citazioni del Moneta tra le moltissime che potrei
addurre: (pag. 431). Sic objiciunt Cathari et Pauperes Lombardi:
Praelatus Ecclesiae caput est. Quomodo erga membra sana erunt, si
caput est languidum? Inducunt illud Matth. VI, 22, nomine oculi volunt
intelligere Praelatum. Si praelatus est tenebrosus tota Ecclesia tenebrosa
(pag. 432). Inducunt iilud I, Cor. V, 6, nescitis quia modium frumentum
totam massam corrumpit? Ex quo videtur, quod in Ecclesia non posse
esse praelatus malus, nec etiam subdolus.

464.
Bonaccurso (D'Achery, I, 214 B), questo solo rimprovera agli arnaldisti:
Quod pro malitia clericorum sacramenta Ecclesiae dicunt esse vitanda, e
loro oppone recisamente: tu qui es qui alienum servum judices?
citammo più sopra i versi del poema che si riferiscono alla confessione
ed alla messa.

465.
Le decretali sono molto chiare su questo punto (Decreti, pars II, caus.
XV, qu. VIII, cap. v). Non potest aliquis quantumcumque pollutus fuerit,
divina polluere sacramenta quae purgatoria cunctarum contagionum
existunt; nec potest solis radius per cloacas et latrinas transiens aliquid
exinde contaminationis attrahere. Qualiscumque enim sacerdos sit, quae
sancta sunt coinquinari non possunt .... cerea fax accensa sibi quidem
detrimentum praestat, aliis vero lumen in tenebribus administrat, et
unde aliis commodum exhibet, inde sibi dispendium praebet ....

466.
Epist. Gregorii VII, 20 (Mansi, XX, 226). Ad Josfredum episcopum
parsiacensem. Item relatum nobis est Cameracenses hominem
quemdam flammis tradidisse, eo quod simoniacos et presbyteros
fornicatores missam non debere celebrare, et quod illorum officium
minime suscipiendum foret, dicere ausus fuerit. Quod quia nobis valde
terribile, et si verum est, omnis rigore canonicae severitatis vindicandum
esse videtur, fraternitatem tuam solicite hujus rei veritatem inquirere
admonemus: et si eos ad tantam crudelitatem impias manus suas
extendisse cognoveris, ab introitu et omni communione ecclesiae
auctores pariter et complices hujus sceleris separare non differas.

467. Gregorio VII (Mansi, XX, 433). Si qui vero (presbyteri, vel subdiaconi) in
peccato suo perseverare maluerunt, nullus vestrum eorum audire
praesumat officium, quia benedictio eorum vertitur in maledictionem et
oratio in peccatum.

468.
Abbiamo riferito nella n. 1, p. 253 il testo delle decretali che stabilisce la
dottrina cattolica del sacerdote come strumento passivo. A questi testi
così espliciti si opponeva il canone: nullus audiat missam, da noi
riportato altrove, e ripetuto moltissime volte in diversi concilii a
cominciare dal romano di Niccolò II. Al tempo di Lucio III (1181-1185),
quando la lotta delle investiture era finita da più di un secolo parvero
evidenti queste contraddizioni, e l'accorto papa cerca di schermirsene
facendo distinzioni sottili, le quali servono a ripristinare la dottrina
antica. Riscontrate le decretali gregoriane, lib. III, tit. 2, cap. 7: Lucius
tertius .... Vestra duxit devotio inquirendum et infra. Alicubi dicitur,
nullus audiat missam sacerdotis, quem scit indubitanter concubinam
habere. Alibi vero legitur non potest aliquis quantumcumque pollutus
fuerit, divina polluere sacramenta. .... Ceterum aliud est crimen
notorium, aliud occultum, notorium diffinitur, de quo presbyter canonici
condamnatur; occultum quod ab ecclesia toleratur. Caeterum aliud est
quando crimen notorium non diffitetur presbytero, vel de ipso est
canonice condamnatus; aliud est pene occultum, quod ab ecclesia
toleratur. Item aliud est a talium officiis abstinere, ut peccandi licentia
caeteris auferatur, et hujusmodi ad poenitentiae fructum trahantur;
atque aliud si totum tamquam in fornicatione jacentium misteria
respuantur. Sine dubitatione itaque teneatis quod a clericis et presbyteris
quamquam fornicariis, quamdiu tolerantur, nec habent operis
evidentiam, licite divina misteria audiantur et alia recipiantur sacramenta
ecclesiastica.

469.
Il De Lauro, abbate cassinese scrisse un'apologia dell'abbate Gioacchino,
facendo tesoro di un'antica biografia pubblicata prima di lui dal Greco.
Ma come si vedrà in seguito è tale la mancanza di critica e l'inesattezza
dell'apologista cassinese, che possiamo pochissimo giovarci dell'opera
sua. Non so comprendere perchè il Rousselot (Joachim de Flore, Paris
1867) si serva della vita del Barrio, attinta alle stesse fonti di quella del
Greco, ma con minore accorgimento. La vita del Greco, ristampata dai
Bollandisti fu ricavata da una cronaca antica, come dice lo stesso autore
(Acta Sanctorum, Maggio, VII, 123). Omnia quae descripsimus
[novissimo excepto, quod de ore fratris Andreae accepimus] de libello
manuscripto in monasterio S. Joannis de Flore [existente] a tempore
monachatus mei in eodem monasterio, quod fuit sub anno Domini
millesimo quingentesimo octogesimo sexto, transcripsimus et
adnotavimus, nec de eorum substantia aliquid addidisse, diminuisse, aut
immutasse, tantum aliis verbis retulisse, sub eodem Domini juramento
confitemur. Qui quidem libellus tum vetustate tum etiam usu cum
quadam quasi difficultate legebatur.

470.
Il primo di questi documenti riportati dall'Ughelli (Italia Sacra, Venetiis
1721, IX, 453), si riferisce alla fondazione di una casa florense. Anno
Domino Incarnationis 1201 mense Septembris 5 ind. .... Nos Simon de
Mamistra Dominus Fluminis Frigidi .... proposuimus aedificare domum
Religionis infra fines terrae nostrae Fluminis Frigidi .... vocavimus vos
Domine Joachim venerabilis Abbas Floris rogantes vos omni devotione,
quatenus tam administrationem ipsus monasterii, quam ipsum
monasterium acciperetis in manus vestras et successorum vestrorum.
Questa donazione fu confermata da Riccardo vescovo di Tropea, il quale
vi aggiunse la chiesa di S. Domenica e di S. Pietro e altri beni e diritti
come risulta dalla lettera papale di conferma. Ma nel frattempo l'abate
Gioacchino era morto, perchè la lettera del vescovo tropeano del giugno
1202 riportata nella bolla di conferma d'Innocenzo III è indirizzata
all'abate Matteo, successore di Gioacchino, e ricorda quest'ultimo come
già morto [venerabili quondam abbati Joachim]. La determinazione del
giorno della morte è data dal Papebrochio nelle note al Greco.

471.
Greco, 96 B. Succedente vero Paschatis festo, paratis sibi vestimentis
novis sui ipsius spiritum amoris vigere percepit, eoque impulsus coepit
de temporalibus cogitare, atque illorum voluptatibus solicitari. Riportato
quasi a parola dal De Lauro, che solo vi aggiunge di suo, essere
accaduto questo invanimento cum Bizantium pervenisset, mentre invece
il Greco mette in Bizanzio il ravvedimento.

472.
Greco, loc. cit. Ceterum ad Thraciae Bosphorum Byzantium ingressus,
ibidem, tangente manu Domini urbem illam, plurimum hominum
multitudinem interire conspexit qui se cernens absolutum periculo,
prorsus se mundo renuntiaturum vallavit. Anche Valdo allo spettacolo
della morte sente sorgere in lui una nuova vocazione. Il De Lauro che
copia quasi a parola dal Greco, tace questa circostanza.

473.
Gioacchino stesso raccontava questo aneddoto all'amico suo Luca (Boll.,
loc. cit., pag. 93 F). Retulit mihi aliquando cum in Syria juvenculus,
habitu jam Religionis assumpto, solus fuisset apud quandam viduam
hospitatus; illa in eum oculis impudicis intuens, lasciviis ipsum ad crimen
invitare tentavit, sed servus Dei resistit sapienter et fortiter. V. De Lauro,
cap. 8º, p. 12, che al suo solito amplifica il racconto, e lo trasporta dalla
Siria all'Asia Minore, interpetrando male la frase del Greco, p. 98 A: in ea
Asiae parte quae Euphrate ac mediterraneo mare concluditur.

474.
Greco, 97 F. Nam tria opera exorsus fuit, quae omnia felici
consummatione complevit. Gregorio, cap. vi, riportando a questo tempo
la visione della quale parla Gioacchino nell'Esposizione dell'Apocalisse,
cap. i, testo 13 [contro questa anticipazione vedi le giuste osservazioni
del Papebrochio] dice: nam difficultates omnes, simulque quaestionum
involucra perspicaciter vidit, memoriter tenuit et spiritualiter intellexit
(!!!)
475.
Greco, p. 98 C. Qui vallem Chratis ingressus, justa Bisentium gradiens,
urbem Consentiae, ne forte agnosceretur, abhorruit. Io non so capire
come mai Gioacchino, tornato in patria con alti intendimenti religiosi, si
nascondesse per non essere conosciuto da quegli stessi conterranei tra i
quali non avrebbe dovuto tardare di spargere la parola del Signore.
Parmi, o io m'inganno, che questo racconto sia fatto tutto
nell'intendimento retorico dell'incontro di padre e figlio, che si scambiano
discorsi pieni di reminiscenze classiche, e di citazioni bibliche. Greco, loc.
cit. e De Lauro, pag. 15.

476.
Greco, 98 E: Licet enim in ipso monasterio adhuc Regulae jugo colla non
subdidisset. Questo fatto vale a spargere un po' di luce sulla cronologia
di Gioacchino. L'abbazia di Sambucina, filiale di quella di Casimari, fu
fondata, secondo il Papebrochio, nel 1157, come apparisce da una antica
cronologia manoscritta, (v. nota 9, al cap. 2 del Greco, pag. 99 C.). La
data del 1160, riportata dal Manrique si riferisce probabilmente agli atti
posteriori di dotazione. Il De Lauro la crede invece fondata molto prima,
ma non per altra ragione se non per non essere costretto a fare
Gioacchino più giovane di quel che vuole lui. Infatti se Gioacchino è nato
nel 1111, ammesso anche che fosse entrato nell'abbazia di Sambucina
nello stesso anno della fondazione, avrebbe contati 49 anni. Ma noi
abbiamo mostrato più sopra che la cronologia del De Lauro tutta fondata
sopra il fatto della famosa profezia non regge alla critica. Ed
ammettendo col Papebrochio che Gioacchino nacque intorno al 1131
avrebbe contati dai 26 ai 27 anni quando entrò nel convento di
Sambucina tra il 1157 e il 1158.

477. Joachim Dei famulus, aestuans spiritus fervore concepto a memorato


coenobio Cistercensium Sambucinae secedens, contra elatae vallis
Chratis terram, ubi Bucchita est nomen, juxta Rendarum oppidum
transvolavit (Greco, 99 D).

478.
Il cronista (99 E) racconta il fatto nel modo che torni più ad onore di
Gioacchino; ast in agro dominico uberiores fructus in dies se producere
comperiens, scrupolositate quadam turbatus fuit, metuit siquidem
absque praevia Episcopi ordinatione praedicationis munus exercere. Più
appresso soggiunge: Propterea Cathazarii civitatem ad tale munus
habendum, devotione maxima non imparatus adire constituit.
479.
Questa notizia la tolgo dall'opuscolo del De Riso Sull'abbate Gioacchino,
pag. 143, nota 11, che cita un catalogo antichissimo manoscritto dei
vescovi catanzaresi. Se la data del 1168 è vera, bisogna inferire che per
dieci anni Gioacchino continuasse a menar la vita da laico dopo l'uscita
dal monastero di Sambucina (dato che ivi sia entrato nel 1158). E gli
ordini gli avrebbe presi a 37 anni. Il De Riso che accetta la data del
Lauro dovrebbe ammettere che li abbia presi a 57 anni e non a 50.

480.
Greco, 99 F. Insciis fratribus ex monasterio recessit, et in cenobium
Sanctae Trinitatis ad oppidum Acrae aufugit et inde in Sambucinam
repedavit .... sciens tandem nolle acquiescere esse quasi peccatum
ariolandi, in communi exaltatione abbas in Curatium rediit.

481.
Il documento comincia così: Redemptoris nostri anno millesimo
centesimo septuagesimo octavo et tertio decimo regnante Domino
Guiglielmo gloriosissimo rege Siciliae tertio decimo mensis februarii,
duodecimae Indictionis nos Gualterius de Moac Regii fortunati Stolii
ammiratus .... dum essemus in Baroli pro regiis agendis, Joachim
venerabilis abbas Sanctae Mariae de Curatii detulit sacras litteras a Sacra
Regia Majestate, quarum continentia talis est: segue la lettera datata,
Panormi duodecimo die mensis Decembris indictione duodecima. Il De
Lauro, pag. 83 crede che la prima data sia sbagliata, e che la seconda si
riferisca all'anno 1149, primo di Guglielmo il Malo, in cui ricorreva la
duodecima indizione (anche il Greco diceva che questa lettera fosse di
Guglielmo il Malo). Il Papebrochio, pag. 92 D, invece ritenendo giusta la
data del 1170, riferisce la lettera a Guglielmo II, il quale infatti salito al
trono nel maggio 1166 contava tredici anni di regno nel 1178.

482.
Che sia fuggito dal monastero si raccoglie da un luogo degli Statuta
Capituli generalis (Martène, IV, 1272). Le ragioni della fuga le adduce egli
stesso nella prefazione al Salterio, fol. 227, col 1-2. Sed cum mihi qui (ut
jam videbatur) cogitatione et aviditate illius superne civitatis habitator
effectus, fruebar secundum interiorem hominem non modica visione
pacis, accidere illud quod sibi multi etsi frustra accidisse queruntur, ut
rursum ecclesie cura rei familiaris cogeret implicari negotiis monasterii,
quae secundum cujusdam coloris sui speciem vere secularia sunt, aut
pene secularia judicanda, compulsus sum iterum cum cordis gemitu non
sine formidine exclamare: Heu mihi quam incolatus meus prolongatus
est ecc.
483.
Greco, 102 A. Ceterum comperiens Pontifex (Lucius III), quanta Joachim
spiritus illustratione fulgeret, superindictae scribendi facultati adjunxit
pro talenti multiplicatione, ut de cetero, deposito temporalium
monasterii onere enodandis sacrae paginae arcanis se dederet .... 102
B. At Romani Pontificis auctoritas, expetita seniori consilio suspendens,
Joachim et ab onere Curatii absolvit et alibi consedendi potestatem
adjunxit.

484.
Boll., pag. 93 C. Ego Luca archiepiscopus cusentinus, anno secundo
Pontificatus Domini Pape Lucii (cioè nel 1182) jam monachus, primo in
Casa Marii, vidi virum nomine Joachim tunc abbatem Curatii .... Mansit
autem in Casa Marii sedulo quasi anno uno et dimidio, dictans et
emendans simul librum Apocalipsis et Concordiae. Che anche il
Decacordo fosse cominciato a Casamari lo dice Gioacchino stesso nella
prefazione a quel libro, fol. 227, col. 2.

485.
Loc. cit. Tunc coram eodem Domino Papa et Consistorio ejus, cepit
revelare intelligentiae Scripturarum, et utriusque testamenti Concordiam.

486.
Cum ergo, jubente et exhortante te beatae memoriae Lucio Papa
praedecessore nostro expositionem Apocalipsis et opus Concordiae
inchoasse et postmodum de Papae Urbani auctoritate composnisse
judicaris. Lettera di Clemente III, in Greco, pag. 102 A. Contro queste
due testimonianze cadono tutti gli argomenti del De Lauro, pag. 59-60,
che vuole sia stato papa Urbano e non Lucio che abbia dato a
Gioacchino la licenza di scrivere il commento sulla Bibbia, ed il permesso
di allontanarsi dall'abbazia.

487. La gita ad Urbano III è raccontata da Vincenzo Beauvais, Specul. hist.,


lib. 29, cap. 40. Per hos dies venit ex Calabriae partibus ad Urbanum
papam Veronae commemorantum quidam ab. Joachim de quo ferebant
quia eum primum non plurimum didicisset, divinitus accessit
intelligentiae donum, adeo ut facunda disserteque enodaret difficultates
quasdam Scripturarum. Al tempo del Beauvais s'era già cominciato a
formar la leggenda; ma le fonti più autorevoli come Luca non sanno
nulla di questa voluta ottusità primitiva, la quale serve mirabilmente a
rilevare il merito e l'ispirazione divina del Profeta.
488.
Et veniens ad nos quam citius se opportunitas dederit, discussioni
apostolicae sedes et judicio te praesentes (lettera di Clemente, loco cit.).

489.
Vedi ad esempio Expositio in Apoc., fol. 80, col. 3. Plura sub quinto
cursu ecclesiastici temporis sub beati Benedicti nomine fundata esse
monasteria, que et usque ad presens tempus perdurant, in quibus
aliquanto regule capitula ita absorta sunt ac si non sanctus Benedictus
ediderit, ut est precipue de opere manuum, et de abstinentia ciborum ac
potus, quod ideo accidisse cognoscitur quia dum divites esse voluerunt
sub regule paupertatis facti sunt delicati et facti sunt invalidi et infirmi,
facti sunt quibus lacte opus sit, non solido cibo. Ne mirum. Quis enim
unquam inter divitias et delitias potuit tenere inopem vitam et castitatis
propositum ubi multi sunt cibi. Taceo quod infra urbes et vicos pluraque
monasteria sita ecc.

490.
Greco, pag. 102 C, dice che Pietralata si chiamò anche Pietra dell'olio: et
hoc non immerito, unctionem etenim Domini in se non parum proficisse
cognovit.

491.
Si potrebbe sospettare che questo luogo fosse chiamato Fiore dopo la
fondazione dell'abbazia a simboleggiare che da quel tempo le stanze di
feroci animali furon mutate in ameni giardini. Ma il Greco dice al
contrario che si chiamasse già Fiore, 105 B: Placuit ergo, Deo
disponente in Albanetho (parola inventata forse dal Greco stesso dai duo
fiumi Arvo o Albo, e Neto) ubi proprie de Flore est nomen, vestigia
premere. Lo stesso dice De Lauro, pag. 67. Potrebbe sospettarsi che il
luogo si chiamasse Fiore, dal nome di qualche famiglia, che vi
possedeva; ma non saprei dir altro.

492.
De Lauro, pag. 68. A Petra Olei prorsus recesserunt anno Domenicae
nativitatis 1189 die 18 mensis Julii 6ª indictione, in utraque Sicilia bono
Guillelmo regnante, pace ubique vigente.

493.
De Lauro, pag. 100. Celestinus Episcopus servus servorum Dei. Dilectis
filiis Joachino abati et conventui de Flore salutem et apostolicam
benedictionem .... Datum Romae octavo Kalendas Septembris
Pontificatus nostri anno sexto. [Celestino fu consacrato il 14 aprile
1191].
494.
Il decreto imperiale riportato dal Greco, pag. 108 E. Henricus Sextus,
divina favente gratia Romanorum imperator semper augustus et rex
Siciliae .... innotescat quod nos attendentes honestatem et religionem
abbatis Sancti Joannis de Flore, dilecti nostri, constituimus perpetuo pro
redemptione animae nostrae monasterio ejus quinquaginta aureos
Byzantinos de redditibus salinae de Netho .... Datum apud S. Maurum
anno Dominicae incarnationis millesimo centesimo nonagesimo quinto.

495.
Gioacchino stesso al di sopra dell'eloquenza mette la contemplazione.
Così nell'Apocalisse, fol. 48, col. 4: Proprietas predicandi verbi est
incarnati; proprietas spiritus sancti silentium magis expectat quam
sermonem, et nequaquam vociferando ingerat, sed silendo inspiret. E
nella Concordia, III, a, 8, fol. 31, col. 4: Commmutandus est status
Ecclesiae de Lia in Rachel, de verbi eloquentia ad spiritualem
intellectum, de frondium pulchritudine ad soavitatem pomorum. Hoc est
enim illud: nisi ego abiero, paraclitus non veniet ad vos (Joh., xvi, 7).
Nota verbum et signa mysterium. Omnis eloquentia pertinet ad verbum,
omnis intelligentia spiritualis ad spiritum .... Fol. 32, col. I: precessit
regum tempore eloquentissimus Esaias qui dicit: Ecce ego mitte me.
Secutus est Hieremias qui dicit: nescio loqui quia puer sum. Precessit
Paulus facundissimus predicando in Asia, secutus est Joannes cujus
sermo despicabilis est, sed tamen spiritualis gratie ubertate fecundus.
Quin mo quod utilius fiat dominus ipse demonstrat sum dicit: (Joh., xvi,
1) «Ego veritatem dico vobis, expedit vobis ut ego vadam; si ego non
abieroparaclitus non veniet ad vos, si autem abiero mittam eum ad
vos». Tale est enim ac si diceretur: nisi cultum eloquentie subtraho, in
quo carnalis pascitur intellectus, propter eos quibus lacte opus erat
aliquando et non solido cibo, spiritualem intellectum accipere non
potestis. Eo nempe circa spiritum mens declarari nequit quo magis
animus pascitur suavitate verborum, et eo plus fructus spiritus quante
sit dulcedinis sentitur, quo quicquid foris resonat carnalibus hominibus et
infirmis seponitur.

496.
Questa sola profezia delle tre ricordate dal Greco è conosciuta dal
Salimbene, pag. 4. Ideo verificatum videtur in Friderico verbum abbatis
Joachim, quod dixit Imperatori patri ejus quaerenti de filio suo cum
adhuc esset puer, qualis esset futurus, respondit: perversus puer tuus,
nequam filius et heres tuus o princeps. Nam dominus turbabit terram,
sanctos altissimi conteret. Omnia ista in Friderico impleta fuerunt, ut
vidimus oculis nostris qui nunc sumus in mcclxxxiii.
497. Che la pace tra la Chiesa e l'Impero non abbia a durare Gioacchino lo
dice chiaramente più volte. Vedi ad esempio nella Concordia, III b, 6,
fol. 41, col. 4: Quantum tamen secundum coaptationem concordie
exstimare queo, si pax conceditur ab his malis usque ad annum
millesimum duecentesimum incarnationis dominice; exinde ne subito ista
fiant, suspecta mihi sunt omnimodis et tempora et momenta. Parimenti
IV, 22, fol. 54, col. 2: hoc totum imputandum est inertie sacerdotum qui
consolantur eam dicentes: pax pax cum non sit pax, de quibus dicitur:
(Threni, II, 14) Prophete tui viderunt tibi falsa et stulta, nec aperiebant
ignominiam tuam ut te ad penitentiam provocarent.

498.
Sulla Crociata del 1190 Gioacchino non ricorda previsioni da lui fatte, ma
scrive invece melanconiche riflessioni, che mostrano come ei poco fidi
nel valore delle armi cristiane. Cito l'Apocalisse, fol. 134, col. 4,
riserbandomi di citare altrove un luogo parallelo della Concordia: Dictum
est autem: quod siccande essent aque Eufratis ut preparetur via Regibus
ab ortu solis, quod sine gemitu dicendum non est, initiatus quedam
terribilis jam precessit, super eo scilicet quod nuper accidit super inclito
illo exercitu Frederici magni et potentissimi imperatoris et aliis
exercitibus populi christiani qui transeuntes mare in infinita multitudine,
vix in paucis reliquiis pene sine effectu remearunt ad propria.

499.
Apocalisse, fol. 207, col. 4: Que omnia quidem ventura esse credendum
est; sed quibus modis et quo ordine veniant magis tunc docebit rerum
experientia. Fol. 210, col. 4: Quo consumato prelio erit magna pax
qualis non fuit a principio seculi, cujus terminus erit in arbitrio Dei.

500.
Sui profeti dell'antico Testamento e principalmente su Ezechiele vedi le
belle pagine del Castelli: La profezia nella Bibbia, Firenze, Sansoni, 1882,
pag. 378 e segg.

501.
Concordia, II, 1, fol. 18, 3: Invenimus Helisabette concordare cum Sarra
quia utraque sancta mulier sterilis fuit, utraque visitata divinitus
concepit, et peperit in senectute sua. Utraque autem antiquam illam
hebraeorum designavit ecclesiam .... Cum vero libere Sarrae jungitur
Agar ancilla, tunc profecto Sarra mutat significationem. Illa enim vetus,
haec novum significat testamentum .... Cum vero Agar, amota eidem
Sarra, jungitur Rebecca, tunc Sarra significat synagogam quae defuncta
est, quare defuit in fede; Rebecca vero ecclesiam quae intravit et
obtinuit tabernaculum ejus. III, 1, 16, fol. 32, col. 4: Igitur Helias qui
aliquando et alicubi designat Spiritum Sanctum, in hoc loco (Malach., IV,
5) et in aliis significat Christum.

502.
Vedi ad esempio la Concordia, IV, 24, fol. 53, col. 4: Sicut de nostra
temporis hujus angustia quam a diebus, ut jam diximus, Leonis pape et
Henrici theotonicorum regis olerantes portamus, illud quod nobis
proprium est silentio non expedit preteriri, imo nec sine cordis gemitu et
dolore proferre Hieremie increpationem, que peccata judeorum
enumerans in nos, qui christiani dicimus et non simus, redundat.

503.
Histoire lettéraire, XVI, pag. 438; 540-41. Mi piace riprodurre il passo del
cronista inglese, pubblicato prima dal Martène, Amplissima collectio, V,
839, e poi dal Bouquet, XVIII, 76. Hac tempestate extitit quidam abbas
non longe ab urbe Roma, ordinis cisterciensis, sed cisterciensibus
minime subjectus, qui quamdam Expositionem in septem visiones
Apocalypsis edidit, accepta, ut ajunt, divinitus sapientia cum fere esset
prius illiteratus. In hac autem expositione evidenter ostendit vetus
Testamentum Novo concordare .... Quintam vero persecutionem quam
sub quinta visione ..... dicit agi temporibus nostris a Saladino ..... Dicit
etiam quod anno Dominicae incarnationis MCXCIX incipit sexta visio et
sexti sigilli apertio, sub qua visione probat auctoritate Apocalypsis, quod
complebitur omnis antichristi persecutio et ejusdem mors et perditio,
sed ante ejus persecutionem dicit evangelium Christi ubique
praedicandum. Post antichristi vero imperium quot annorum vel dierum
fieret expletio sigilli sexti, id est, mortuorum resurrectio et septimi sigilli
inchoatio, id est, sanctorum aeterna glorificatio, soli Deo cognitum esse
fatetur.

504.
Le tre opere sono state pubblicate in Venezia nel 1517 la prima, e nel
1527 le altre due. Il Preger ne ha combattuta l'autenticità nella memoria
letta all'Accademia di Monaco, Das Evangelium aeternum und Joachim
von Floris, München 1874. Il Reuter confuta la dimostrazione del Preger
nella sua grande opera Geschichte der religiösen Aufklärung im
Mittelalter, II, 356-60.

505.
Preger, op. cit., pag. 22 che cita Salimbene, Chronicon, pag. 85. Hic est
Leo I qui secundum abbatem Joachim concordiam habet cum Josaphath
Rege Judae (vide in libro figurarum Joachym et in libro Concordiae).
506.
Salimbene, pag. 325: quia Expositionem abbatis Joachym super
Apocalypsim habebam, quam super omnes alias reputabam.

507. Il Liber figurarum è citato altre due volte (vedi pag. 124 e 224). Che il
Salimbene faccia più conto dei libri apocrifi si raccoglie da questo passo,
ove parlando delle opere di Gioacchino, mette in prima linea
l'esposizione di Geremia, pag. 102. Hi duo sollicitabant me ut scriptis
abbatis Joachim crederem et in eis studerem. Habebant enim
expositionem Joachim super Jeremiam et multos alios libros.

508.
Preger, op. cit., pag. 27, che riferisce questo passo della Cronaca pag.
103. Igitur abbas Joachim non limitavit omnino aliquem certum
terminum, licet videatur quibusdam quod sic. Sed posuit plures terminos
dicens: «Potens est Deus adhuc clariora demonstrare mysteria sua et illi
videbunt, qui supererunt».

509.
Fol. 135, col 2. De exhibendo vero misterio hujus numeri nemo mihi
molestus fit, nemo me ultra statura limitem transire compellat, potens
est enim Deus clariora adhuc facere mysteria sua; fol. 134, col. 2, si
queris dierum numerum non est meum dicere neque scire; quod nobis
datum est hoc solvimus.

510.
Preger, pag. 27, che cita il luogo della Concordia, fol. 95, dove dopo aver
paragonato Assalonne il figlio ribelle, all'Anticristo, aggiunge: nisi forte
quia Antichristi multi erunt aliquis dicat in Absalon non significari illum
maximum persecutorem, quem Dominus Jesus interficiet spiritu oris sui,
sed aliquem alium secundum quod jam romanam sedem legimus aliquos
usurpasse, et nuper sub Federico imperatore accidisse comperimus.

511.
Conc., IV, 1, fol. 42, col. 3: .... Sicut ergo sunt arbores silve plurime, que
in stipitibus sunt similes, sed tamen in ramis foliisque dissimiles, sic et
duo testamenta in rebus quidem generalibus similia sunt, sed in
specialibus dissimilia.

512.
Preger, pag. 29-30. La lettera di Gioacchino è premessa nell'edizione a
stampa così alla Concordia come al Commento dell'Apocalisse.
513.
Fol. 229, col. 2. Neque ut tres ramos uni radici infixos, ut substantiam
radicem et tres ramos ipostasis arbitraris juxta aliquorum perfidiam,
quod est inducere quaternitatem. Ivi, col. 3: Item quod his nequius est,
nescio que tria preter substantiam nova adinventio assignare
presumpsit.

514.
Sulle antiche testimonianze, che provano l'autenticità delle tre opere,
vedi il Renan, Joachim de Flore et l'Évangile éternel nella Revue des deux
mondes; tome LXIV, pag. 98.

515.
Fol. 227, col. 2. Cum essem apud cenobium Case maris.... accidit in me
velut haesitatio quaedam de fide Trinitatis ecc. Questa fu l'occasione,
che gli fece scrivere il Decacordo dopo la Concordia (quod opus
incepimus primo) e l'Esposizione dell'Apocalissi, quae (ignorante me
omnimodis exitum rei) nescio qua Dei providentia ex eadem nascendo
processit.

516.
Apoc., fol. 134, col. 2. Mirum quod praeterito anno veniens qui dam vir
satis (ut apparebat) providus et timens Deum a partibus Alexandriae, in
quibus detentus fuerat in vinculis, dixit se audisse a quodam magno
Sarraceno mississe Patharenos Legatos suos ad illos postulantes ab eis
communionem et pacem .... Hoc audivi ipse ab eodem viro in civitate
Messana, anno millesimo centesimo nonagesimo quinto incarnationis
dominis tertie decime indictionis.

517. Apoc., fol. 26, col. 3. De quibus in secundo libri psalterii sufficienter
diximus.

518.
Ho sott'occhi parecchie edizioni di questi vaticinii col commento di Paolo
Scaligero. Pauli Principis de la Scala et Hungariae Marchionis Veronae
etc. Domini Creutzburgi Prussiae, primi tomi miscellaneorum de rerum
caussis atque successibus, atque secretiori methodo ibidem expressa
effigies ac exemplar nimirum vaticiniorum et imaginum Joachimi abbatis
Florensis Calabriae et Anselmi episcopi marsicani super statu summorum
Pontificum romanae ecclesiae, contra falsam iniquam vanam confictam
et seditiosam cuiusdam Pseudomagi, quae nuper nomine Theophrasti
Paracelsi in lucem prodiit, pseudomagicam expositionem, vera certa et
indubitata explanatio, Coloniae Agrippinae ex officina typografica
Theodori Graminaei anno mdlxx. Dei trenta vaticini i primi quindici sono
attribuiti a Gioacchino. Il primo vaticinio si riferisce a Papa Niccolò III
(1277-80), qui non veretur decalvare sponsam ut comam ursae nutriat;
il quindicesimo si riferisce a Urbano VI (1378-89), fera crudelis universa
consumens.

519.
Il Salimbene, pag. 176, conosce questi commenti: scripsit etiam sibi
(cioè all'imperatore Enrico VI). Espositionem Sybillae et Merlini anno
Domini mcxcvi. La Sibilla, di cui qui si fa parola è l'Eritrea, che vien citata
insieme alla Tiburtina in questo altro luogo (pag. 62). Verba sunt ista
cujusdam Sybillae sed non inveni ea nec in Erithrea nec in Tyburtina.
Scripturas aliarum non vidi. Di queste opere io non conosco alcuna
stampa. Un libercolo, stampato a Venezia, promette nell'intestazione di
pubblicare il commento di Gioacchino alle profezie di Cirillo, ma poi in
luogo di un opuscolo attribuito a Gioacchino ne stampa un altro di
Telesforo Cosentino, abbreviato da un frate Rusticiano. Non sarà inutile
riprodurre l'intestazione del libro, ed il principio dell'opuscolo sulle ultime
tribulazioni. Haec subjecta continentur in hoc libello Expositio magni
prophetae Joachim in librum beati Cirilli de magnis tribulationibus et
statu sancte matris Ecclesie ab hiis nostris temporibus usque ad finem
seculi, una cum compilatione ex diversis Prophetis novi ac veteris
testamenti. — Item explanatio figurata et pulchra in Apocalypsim de
residuo statu Ecclesie et de tribus veh venturis debitis semper adjectis
textibus sacre scripture ac prophetarum. — Item tractatus de antichristo
magistri Joannis Parisiensis ordinis predicatorum. — Item tractatus de
septem statibus Ecclesie devoti doctoris fratris Ubertini de Casali ordinis
minorum. Venetiis per Bernardinum Benalium (p. 5.). Incipit liber de
magnis tribulationibus in primo futuris, compilatus a docto et devoto
presbytero et heremita Theolosphoro de Cusentia provincia Calabriae,
collectus vero ex vaticiniis novorum prophetarum seu beati Cirilli, abbatis
Joacchim, Dandoli et Merlini ac veterum Sibillarum. Deinde abbreviatus
per venerabilem fratrem Rusticianum .... addidi sane paucissima locis
opportunis predicta a sancto Vincentio nostro et Brigida. In un codice
della biblioteca laurenziana (pluteo LXXXIX, cod. XLI, a pag. 103) va
sotto il nome di Gioacchino il Liber Sybillae, già pubblicato tra le opere di
Beda ediz. Basilea, II, 251.

520.
Il commento di Alano di Lilla pubblicato a Francoforte il 1608 (l'Hist. lit.,
XIV, 420, dice: 1603). Ecco il titolo: Prophetia Anglicana et Romana —
hoc est — Merlini Ambrosii Britanni ex — incubo olim ante annos — mille
ducentos in Anglia nati vaticinia, a Galfredo Monumetensi latine
conscripta — una cum — septem libris explanationum in eandem
Prophetiam, excellentissimi sui temporis oratoris — Polyhistoris et
Theologi, Alani de Insulis, — Germani, Doct. universalis et Academ. Paris
ante — annos 300, Rectoris amplis. Addita sunt vaticinia — et
praedictiones Joacchimi abbatis Calabri qui vixit circa annum 1200. Una
cum annotationibus et explicatione Joannis — Adrasder. — Opus nunc
prinum pubblici juris — factum et lectoribus ad historiarum multarumque
— rerum cognitionem non parum — lucis allaturum — Francofurti, Typis
Joannis Spiessii, sumptibus Joannis — Jacobi Possii mdcviii. Secondo
l'Hist. littér., XVI, 419, questo commento fu scritto tra il 1174 e il 1179.
Nella prefazione l'autore per giustificare lo studio che fa delle profezie di
un pagano ricorda Giobbe e le Sibille (p. 4): Nec mirum de beato Job,
cui similis in terra non erat, cum Sibyllam non Erythraeam sed Cumanam
tanta et tam vera de Christi incarnatione, passione et morte ....
prophetasse noverimus.

521.
Il commento ad Isaia fu pubblicato in Venezia nel 1517. Su questa
edizione, che il Renan non potè vedere, è utile fermarsi alquanto. In
essa sono riunite tre opere: 1º il Commentario d'Isaia, o meglio dei
primi undici capitoli (fol. 1-9 recto); 2º Il De oneribus prophetarum
trovato dal Renan nel 3595 dell'antico fondo, e nell'836 Saint Germain e
865 Saint-Victor, (fol. 9 verso — fol. 10; fol. 25 e segg.); 3º Il De
oneribus provinciarum trovato nel n. 836 Saint Germain (fol. 11-27). La
prima opera è divisa in dieci capitoli che si succedono con numerazione
regolare. Non così la seconda, i cui capitoli prendono il numero non
dall'ordine con cui si succedono, ma dal capitolo del Profeta che
commentano. Per esempio dopo il capitolo 23 che commenta il xxiii
d'Isaia, Onus Tyri, si salta al 30, che commenta il xxx, 6 d'Isaia, Onus
jumentorum Austri. Dal 30 si retrocede al 19, commentario al xix, 1
d'Isaia, Onus Egypti. Inoltre la prima opera si riferisce solo ad Isaia;
mentre la seguente si riferisce in gran parte ad Isaia, ma principia colla
citazione del xx, 17-27, di Geremia, seguita col commento del xiii
dell'istesso profeta, e finisce coi commenti ai profeti minori. Perciò
sarebbe bene intitolarlo Onera prophetarum, secondo la nota a fol. 9b,
che avverte il lettore: hic ponentur undecim onera secundum Esaiam,
quibus adduntur tres alia secundum prophetas minores. La terza opera,
o l'indice geografico, non ha che fare colle altre, come si vede anche ad
occhio, perchè è stampata a caratteri più piccoli, ed il raccoglitore stesso
per ben due volte adduce il motivo di questa inserzione. Di queste tre
opere il Salimbene par che conosca soltanto la seconda, perchè a pag.
176 dice che Gioacchino scripsit lecturam Isaie super oneribus, ed a pag
191: aliquando legi sibi Expositionem abbatis Joachim de oneribus Isaie.
522.
Fol. 11 b: duo ordines ac si stellae lucidae orientur ad predicandum
regni evangelium iterato saccis cilicinis amicti. Fol. 13a ecclesiam
sardensem designare monachos cassinenses utique suam carnalibus
desideriis inquinantes. Fol. 17 b. Timeo ne ad eorum (cioè dei tolosani)
infamiam dissolvendam vexillum crucis evidens elevetur.

523.
Il commento ad Isaia interpetra il 18 Apoc. in questo modo, (fol. 4
recto): mulier auro inaurata indifferenter cura terrae principibus
effeminatis moribus fornicatur: Romana ni fallor ecclesia ista est quae in
Babylonem vitae confusione transfusa moechatur, .... cardinales et
presules ac si in coelo lucifer dignitate superbi ecc. In ben diverso modo
interpetra lo stesso testo Gioacchino nella sua Esposizione (fol. 194, col.
2): Hanc magnam dixerunt patres catholici esse Romam, non quoad
ecclesiam justorum que peregrinata est apud eam, sed quoad
multitudinem reproborum qui blasphemant et impugnant operibus
iniquis eandem apud se peregrinantem ecclesiam .... Non ergo in uno
regno aut in una provincia querendus est locus hujus famosissime
meretricis, sed sicut per totam aream christiani imperii diffusum est
triticum ebetorum et per omnem latitudinem ejus disperse sunt palee
reproborum.

524.
L'accenno ai due ordini è ripetuto molte volte; fol. 5, 7, 11, 28 ecc.
Federico II è nominato nel fol. 4 a: verumtamen in Silvestri vaticinio de
Federico secundo et ejus posteris ecc.

525.
Fol. 6 verso: cavendum erit a germanis et francis.

526.
Fol. 30 verso: si vero anni ipsi ad statum ecclesiae tertium referuntur
profecto in nonaginta annis futuris ab anno mcci prostrabitur prorsus
mundi superbia.

527. Fol. 34 recto: Tempus Sedechiae regis tangit concorditer presentem


generationem inceptam anno 1201 a Christo sub pontifice romano post
obitum Celestini. Si potrebbe sospettare che in luogo di 1201 s'abbia a
leggere 1301, e che il papa Celestino qui ricordato non sia il
predecessore d'Innocenzo III, ma Pietro Morrone addirittura. Ma pur
lasciando il passo com'è, par chiaro che il libro sia stato scritto dopo il
1201.
528.
Et cum rex Franciae tempore illo cum aliis crucesignati praepararet se ad
transfretandum isti subsannabant et deridebant dicentes quod male
caderet ei si iret, sicut postea demonstravit eventus. Et ostendebant
mihi in expositione Joachim super Jeremiam et multos alios libros.
Salimbene, pag. 102.

529.
Fol. 46, col 3: Leviathan quoad superbiam, serpens quoad astutiam,
cetus quoad avaritiam, tortuosus quoad doli nequitiam lubricus quoad
lasciviam, voracius quoad perfidiam, virulentus quoad sevitiam, mare
quoad iracundiam.

530.
Vedi la genealogia di Federico, fol. 45, col. 4; fol. 46, col. 1. In
quest'ultimo luogo è accennato alla ribellione ed alla morte del figlio di
Federico II; vel quia ejus filii latera sua rumpent per discordiam, et
tandem in defectum senectutis illius unus centra alterum insurgendo
unus pereat, alter praetium ecclesiae Christi paret.

531.
Tutta questa letteratura pseudoprofetica che va sotto il nome del mago
Merlino, della Sibilla Eritrea, e dell'abate Gioacchino, pur non essendo
benevola al Papa, non fa grazia neanche all'Imperatore. E tutti hanno in
odio Federico II, come ne fa fede lo stesso commento a Geremia, fol.
58, col. 4. Sed si secundum Erithream 60 pedes vel annos habere
describitur heres tuus, quod etiam Esaias sentire videtur (xxiii, 1) in
spiritu sub figura Tyri, quae respicit Siciliam equo vultu, mirum quomodo
Merlinus eum bis 5 decadum; qui legis intelligas et non centenarium
sicut sonniat imperitus. Praeterea in 60 annis terminari debet afflictio
juxta prophetam tam in imperio quam in regno. Nescio quo spiritu
ducitur Eritrea, ubi post Aquilam primam tam dico heredem successorem
in imperio et regno suo aquilam secundam introducat, quod Merlinus
subticet. Fol. 62 (correggi 64), col. 1: Eritrea: post haec veniat Aquila
habens caput et pedes 60 colore pardi ad livorem, vulpis quoad
fraudem, leonis quoad terrorem. Quia forte sub occasione patarenorum
coercendorum dolose incedet contra ecclesiam. Un'altra versione di
questa profezia che andava sotto il nome della sibilla Eritrea fu trovata
dal Bréholles in un manoscritto della Cronaca ghibellina De rebus in
Italia gestis, pag. xxxvi. (Chronicon placentinum ecc. edidit J. L. A.
Huillard-Bréholles, Parisiis, 1856). Et veniet Aquila habens caput unum
et pedes lx, cui acrescent duo capita, cujus color sicut Pardi et pedes
sicut Leonis et dicet pax ut pacifice capiat. Mamillis Sponse Agni
lactabitur usque dum accrescat ei caput majus in Eneade terciumque
minus, eruntque sibillancia a Germanis usque Tyrum. Et dabitur ei galina
una ex Mauris alteraque orientalis et duo pulli ex quibus vorabit unum
ecc. I sexaginta pedes, che il Bréholles non sa spiegare, noi già
sappiamo dai passi del pseudo-Gioacchino surriferiti che vogliono dire 60
anni, perchè la fine dell'Impero si calcolava per il 1260, e la profezia si
suppone fatta nel 1200.

532.
Fol. 44, col. 2. Satis congruum est ut cardinales et etiam summus
pontifex immendaces praedicatores veritatis percutiant affligendo et
(ponant in nervum) silentium eis imponendo ne eis annuncient mala
futura in clero a Romano Imperio. Ivi, col. 4: Masculus (Hier. xx, 15) est
ordo seraphicus in ecclesia oriundus, pater summus pontifex, ubi
doctores cardinalesque prelati de illorum ortu et profectu valde
dolebunt, tanquam eorum solicitudine subvertentur adulterantes verbum
Dei. Fol. 47, col. 1: Sed quia summus pontifex superbiae nititur, ab
exauditione repellitur.

533.
Fol. 9, col. 4. Igitur Romana ecclesia ac si altera tribus Juda recessit a
Christo .... Quod etiam negasse Petrum et redisse ad pompas Diaboli et
mundi illecebras hujus, seu principes saeculares, cum quibus est polluta
per munera, contaminata per suffragia, fornicata per fastigia dignitatum
.... Fol. 49, col. 1: Hi (pastores) sunt Lazarus quatriduanus, qui jam
mortui sunt in tribus, in avaritia, in perfidia, in superbia, quarto loco
scatent et fetent in luxuria. Fol. 52, col. 2. Aut enim prava vita, et
doctrina ecclesiae latinae, quae est Romae, intelligenda est ipsa pollutio
.... dominam babylonem ecclesiam, quae magistra est omnium
meretricum.

534.
Fol. 43, col. 2. Sed nunc predicatores Evangelii aeterni frangent
doctrinam doctorum fidelium sacraeque scripturae in conspectu
ecclesiae generalis. Fol. 51, col. 3: per omnem orbem et fere omnibus
regnis terrae praedicabitur Evangelium eternum.

535.
Fol. 53, col. 1: Agitur enim nunc 1197 annus ut extendetur ista vexatio
in 64 annos deteriores prioribus. Vedi fol. 45, col. 3-4, ove invece appare
scritto il 1200: 42 menses 42 generationes sunt in quibus affligendus est
populus christianus et terminatur in anno Christi 1260 .... in 60 annis
terminabitur afflictio ecclesiae.
536.
Fol. 7, col. 4. Videat Romanum capitulum si non fiet eis arundineus
baculus potentia gallicana, cui si quis innititur perforat manus ejus. Cfr.
fol. 59, col. 2. Necessario Francia .... videbitur ecclesie adhaerere, quod
quanto divine voluntati et dispositioni displiceat ex consilio perpenditur
Hieremiae .... Habet enim hoc diffidentiae humana debilitas ut magis
confidet in nomine quam in Deo, et iccirco, unde sperat auxilium, justo
judicio corruat.

537. Il Salimbene infatti a pag. 176 cita questo finale del commento a
Geremia. Ecce Cesar, virgam furoris Domini. Sufficenter est Jeremias
explicitus, qui in replicandis afflictionibus saeculi ubique cernetur
implicitus, utinam et tu non usque expers sis divinae formidinis, cum ad
radicem imperialis arboris ponenda sit evangelica jam securis. Il finale
stampato è ben diverso, e più determinato l'accenno alla ruina
dell'impero. In ipso quoque finitur imperium, quia etsi successores
Christi fuerunt, tamen imperiali vocabulo ex romano fastigio privabuntur.
Cum decies et 1300 anni Antichristus nascetur demone plenus post
partum Virginis alme.

538.
Riproduco il principio di quest'opuscolo che si trova nel cod. XI, plut. IX,
dext. Santa Croce, carte 54 tergo: De ultimis tribulationibus disputantes
in opusculis nostris posuimus diversorum opiniones et nostram; sed quia
sicut aliquando brevitas, ita nonnunquam multiplicitas verborum parit
obscuritatem, praesertim ubi non est impetus aliquid absolute dicendi
sed exponendi in serie quod occurrit in libris, opere precium credidimus
quid inde nostra opinio teneat in summa in hac brevi oratiuncula semper
quidem et multis modis compilare. Studio est Sathanae concitare
scandalum ecclesiae Dei, et durat tempus principatus ejus non annis,
non mensibus, non diebus, nec cessat quantum in se est a
persecutionibus electorum .... Tria magna et quasi necessaria bella
noscitur gessisse sub veteri Testamento, et totidem gerere demonstratur
in novo.

539.
L'opuscolo leggesi a p. 59 recto dello stesso cod. XI, plut. IX. Il prologo
ed il primo capitolo erano già riferiti dal resoconto d'Anagni in questo
brano che io pubblico secondo il codice della Sorbona 1726: «Item
habetur apertius in libello ipsius Joachim de articulis fidei descripto ad
querumdam filium suum Johannem, quod opus suspectum est ex ipso
prologo, ubi sic incipit dicens»: Rogasti me (Joachim), attentius, fili
Johannes, ut tibi compilatos traderem articulos fidei, et notarem illa

You might also like